Ανησυχία για Αφγανιστάν: Κερδισμένη η Τουρκία

Το Αφγανιστάν έχει βυθιστεί στο χάος, ενώ το αεροδρόμιο της Καμπούλ πλημμύρισε με το αίμα αμάχων. Ολα δείχνουν ότι η χώρα θα αντιμετωπίσει «μαύρες» μέρες, ενώ ο φόβος της τρομοκρατίας είναι πιο έντονος από ποτέ.
«Αρχικά δοκίμασαν στο Αφγανιστάν οι Σοβιετικοί να φτιάξουν μια μορφή Λαϊκής Δημοκρατίας. Μετά ακολούθησαν οι Αμερικάνοι, που προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια δομή δημοκρατική. Απέτυχαν και οι δύο. Σε ένα τέτοιο πληθυσμό είναι δύσκολο να φυτρώσουν δημοκρατικές δομές» επισημαίνει στο Sputnik ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Ηλίας Κουσκουβέλης, ο οποίος δεν τρέφει αυταπάτες ότι μπορούν να αλλάξουν οι Ταλιμπάν, ενώ διαβλέπει αναβίωση της τρομοκρατίας και ισχυροποίηση του ρόλου της Τουρκίας.
«Δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν οι κοινωνικές και πολιτικές προϋποθέσεις στη χώρα για τη δημιουργία ενός πολιτικού συστήματος. Είναι και ο πολύ ισχυρός θρησκευτικός παράγων» προσθέτει ο καθηγητής του ΠΑΜΑΚ, τονίζοντας ότι δεν αισιοδοξεί καθόλου για τη θέση της γυναίκας (στη συνέντευξη τύπου ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν ήταν εξαιρετικά καθησυχαστικός, παρόλα αυτά).
«Δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι στο Αφγανιστάν» επαναλαμβάνει ο καθηγητής. «Η κατάσταση είναι άσχημη. Το Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν θα επιβάλλει τον Ισλαμικό Νόμο δυστυχώς».
«Ο εκβιασμός του Ερντογάν είναι ένας κίνδυνος»
Οσον αφορά στο προσφυγικό κύμα «αυτό έχει ήδη ξεκινήσει» επισημαίνει ο καθηγητής.
«Ο εκβιασμός του Ερντογάν είναι ένας κίνδυνος, παρότι ακόμα δεν μπορώ να τον αξιολογήσω. Θα προσπαθήσει να εξασφαλίσει στην κεντρική Ασία στρατιωτική συμμαχία με το Πακιστάν. Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατα ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων του Πακιστάν επισκέφτηκε την Τουρκία. Βλέπω επομένως να αναβαθμίζεται ο ρόλος του Τούρκου προέδρου στην Ασία, δεδομένου του ότι Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν κλπ φυλετικώς έχουν τουρκική καταγωγή».
Μια πολύ σημαντική παράμετρος στη νέα (ανθρωπιστική) κρίση, σύμφωνα με τον καθηγητή του ΠΑΜΑΚ, είναι το «πόσο θα δυσκολέψουν τα πράγματα για το σιιτικό Ιράν. Δεν ξέρω πόσο οι σιίτες Ιρανοί θα αφήσουν να βρεθούν στον τόπο τους σουνίτες Αφγανοί».
«Δύση και ΕΕ θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή»
Κερδισμένος επομένως από το σημερινό χάος στο Αφγανιστάν είναι η Τουρκία; «Κερδισμένος είναι η Τουρκία. Αλλά θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε ποια κατάσταση θα δημιουργήσει ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και ποια προβλήματα θα προκαλέσει στην ευρύτερη περιοχή. Ρωσία και Κίνα ναι μεν φαίνονται σε πρώτη φάση ευνοημένοι, λόγω της αποχώρησης των ΗΠΑ. Σε ύστερη φάση θα έχουν προβλήματα. Υπάρχουν μουσουλμάνοι και στην Κίνα (Ουιγούροι) και στον Καύκασο και στις τρεις πρώην σοβιετικές χώρες πέριξ του Αφγανιστάν» επισημαίνει ο κ. Κουσκουβέλης, που μπροστά στον ορατό κίνδυνο της αναβίωσης της τρομοκρατίας Δύση και ΕΕ «θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή και να αυξήσουν τις υπηρεσίες κατά της τρομοκρατίας. Τα προγνωστικά είναι ανησυχητικά» συνοψίζει.
Δεν έχει σαφή απάντηση να μας δώσει για το αν η ΕΕ θα πρέπει να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν αναγνωρίζοντάς τους: «Βλέποντας και κάνοντας είναι η απάντηση».
«Αν και καλό είναι να διατηρηθούν κάποιοι δίαυλοι ανοικτοί» καταλήγει ο κ. Κουσκουβέλης.
Ιωάννα Κλεφτόγιαννη