Στο πλαίσιο της εφαρμογής του διεθνούς προγράμματος MUS-E, που προωθείται από το Διεθνές Ίδρυμα Yehudi Menuhin, με έδρα τις Βρυξέλλες, το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, με χαρά και αίσθημα ευθύνης απέναντι στην παιδαγωγική αποστολή της τέχνης, ανακοινώνει την έναρξη μιας εξαιρετικά ελπιδοφόρας συνεργασίας με το 20ό και το 5ο Δημοτικό Σχολείο Ηλιούπολη.
Η συνεργασία αυτή κατέστη εφικτή χάρη στην πολύτιμη πρωτοβουλία και υποστήριξη της κας Λουίζας Καραπιδάκη, Εθνικής Συντονίστριας του MUS-E στην Ελλάδα, του κ. Νίκου Ευσταθίου, Συμβούλου Εκπαίδευσης των σχολείων και μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου καθώς και με τη συμβολή της κας Λουίζας Αναστοπούλου, μέλους του Διεθνούς Ιδρύματος Yehudi Menuhin και πρώην στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ουσιαστική έναρξη της συνεργασίας πραγματοποιήθηκε με διήμερο εκδηλώσεων στις 6 και 7 Μαΐου 2025, παρουσία της εκτελεστικής Αντιπροέδρου του Ιδρύματος Yehudi Menuhin, κας Marianne Poncelet, συνεργαζόμενων καλλιτεχνών του Μουσείου και εκπαιδευτικών των σχολείων.
Η πρώτη ημέρα των εκδηλώσεων πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 6 Μαΐου 2025, στον χώρο των συστεγαζόμενων σχολείων 5ου και 20ού Δημοτικού Σχολείου Ηλιούπολης. Οι επισκέπτες παρακολούθησαν μαθήματα Τεχνών σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα των ελληνικών σχολείων. Ομουσικός Παύλος Χαρώνης δίδαξε το μάθημα της μουσικής στην Α΄ τάξη, ενώ ο εικαστικός και γλύπτης Λεωνίδας Παπαδόπουλος δίδαξε το μάθημα των εικαστικών (γλυπτική) στη Β΄ τάξη. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε σύντομος χαιρετισμός από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης των σχολείων και συντονιστή της δράσης Νίκο Ευσταθίου και παρουσίαση της φυσιογνωμίας των δύο σχολείων από τους διευθυντές τους: τον κ. Λεωνίδα Μάλλιο για το 5ο Δ.Σ. και την κ. Ματούλα Βλάχου για το 20ό Δ.Σ. Ακολούθησαν οι εισηγήσεις και καλλιτεχνικές παρουσιάσεις των συνεργαζόμενων καλλιτεχνών του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης με τη Διευθύντρια του κα Αθανασία Σκληρού να παρουσιάζει την εικαστική πρόταση “Γευματίζοντας με τους καλλιτέχνες”, την πρόταση Comic του Ηλία Κόλλια και την καλλιτεχνική performance πρόταση των καλλιτεχνών Κωνσταντίνας Μπάρκουλη-Γάβρη και Μάρκελλου Κολοφωτιά. Ακολούθησε ο εικαστικός Θεόδωρος Χιωτίδης που παρουσίασε την πρόταση animation και ολοκλήρωσε ο γλύπτης Κωνσταντίνος Κανελλόπουλος με την πρόταση του για την πολιτιστική κληρονομιά.
Τη δεύτερη ημέρα της επίσκεψης, η κα Marianne Poncelet, φιλοξενήθηκε στο Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης όπου παρακολούθησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Μόνος ή Μοναδικός; Διαφορετικότητα και Ρατσισμός» και σε πολιτιστικά ιδρύματα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στην Ακαδημία Αθηνών, όπου οι συμμετέχοντες ξεναγήθηκαν στην έκθεση «Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος…και βλέποντας απέναντι». Την ξενάγηση πραγματοποίησε η ιστορικός τέχνης Λουίζα Καραπιδάκη.Η έναρξη του προγράμματος MUS-E στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα σε δημόσια σχολεία όπως το 5ο και το 20ό Δ.Σ. Ηλιούπολης, αποτελεί σημαντικό βήμα προς μια παιδεία που ενσωματώνει τις τέχνες ως βασικό εργαλείο συναισθηματικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών.
Εκπρόσωποι από 11 ευρωπαϊκές χώρες και τη Βραζιλία συγκεντρώθηκαν στη Φραγκφούρτη για να συζητήσουν τις τρέχουσες δράσεις και τη στρατηγική ανάπτυξης του προγράμματος MUS-E, το οποίο προάγει την κοινωνική ένταξη μέσω της τέχνης και της εκπαίδευσης.Η ατζέντα της συνάντησης περιλάμβανε καλλιτεχνικό ζέσταμα, διαμοιρασμό αξιών και προσδοκιών των ομάδων, δυναμικές παρουσιάσεις από όλες τις χώρες για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες του MUS-E, καταιγισμό ιδεών για το μέλλον του Διεθνούς Δικτύου, καθώς και στρογγυλό τραπέζι με θέμα: «Ένταξη των Τεχνών στα σχολεία». Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή απόψεων από όλη την Ευρώπη σχετικά με το πώς η τέχνη και ο πολιτισμός εντάσσονται στο σχολείο. Στο πλαίσιο της συνάντησης, ανταλλάχθηκαν καλές πρακτικές, παρουσιάστηκαν καινοτόμες προσεγγίσεις και ενισχύθηκε η διεθνής συνεργασία μεταξύ των εταίρων. Ετήσια συνάντηση του Διεθνούς Συμβουλίου MUS-E (IMC) , 14-15 Μαΐου 2025, υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Yehudi MenuhinΣτη συνάντηση συμμετείχε η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Menuhin, κα Μαριάν Πονσελέ. Από ελληνικής πλευράς, εκπροσωπώντας τον Εθνικό Συντονισμό στην Ελλάδα, συμμετείχε το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης (ΜΕΠΤ), με την κα Λουίζα Καραπιδάκη, εθνική αντιπρόσωπο στο MUS-E και Γενική Γραμματέα του ΜΕΠΤ, καθώς και τον κ. Νίκο Ευσταθίου, Σύμβουλο Εκπαίδευσης, εθνικό παιδαγωγικό υπεύθυνο στο MUS-E και Ταμία του ΜΕΠΤ.Οι εκπρόσωποι της Ελλάδας παρουσίασαν στο Συμβούλιο τον ρόλο και το έργο του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, παρουσιάζοντας δράσεις, εκθέσεις και καινοτομίες από την 30χρονη πορεία του στην αισθητική και εικαστική καλλιέργεια των παιδιών και των εφήβων, καθώς και τον εκτενή όγκο εικαστικών έργων παιδιών.
Έτσι, οι δάσκαλοι και οι καλλιτέχνες που θα συνεργαστούν θα βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν δεξιότητες μέσω θεατρικής, εικαστικής, μουσικής κ.λπ. έκφρασης, για την καλύτερη επικοινωνία, συνεργασία και κατάκτηση γνώσεων, εμπειριών και βιωμάτων σε θέματα που αναφέρονται στα εργαστήρια δεξιοτήτων (ευ ζην, διατροφή,
αυτομέριμνα, περιβαλλοντική προστασία, τοπική ιστορία και γεωγραφία, επαγγέλματα, ανθρώπινα δικαιώματα, ρομποτική κ.λπ.).Η εφαρμογή θα ξεκινήσει την επόμενη σχολική χρονιά σε δύο σχολεία της Ηλιούπολης και δύο της Καλαμάτας, ενώ προβλέπεται περιορισμένη, λόγω ειδικών συνθηκών, εισαγωγή του Προγράμματος MUS-E και στα
σχολεία Παίδων της Αθήνας.Στις 16 Μαΐου, οχτώ από τους συμμετέχοντες μετέβησαν στο Berthold – Oto – Schule για να παρακολουθήσουν από κοντά τη συνεργασία δασκάλας και visualartist για τη δημιουργία stopmotion animation σε μαθητές/τριες της Γ΄και Δ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.
Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Νίκος Ευσταθίου, Σύμβουλος Εκπαίδευσης.Στο περιθώριο της συνάντησης οι εκπρόσωποι της Ελλάδας είχαν τη δυνατότητα να μιλήσουν με τον Marcus Kauer, Προϊστάμενο Σχολικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Παιδείας της Έσσης.Το πρόγραμμα MUS-E, εμπνευσμένο από τον βιολονίστα και ανθρωπιστή Yehudi Menuhin, εφαρμόζεται σήμερα σε δεκάδες σχολεία σε όλη την Ευρώπη, φέρνοντας κοντά καλλιτέχνες και παιδιά, ιδιαίτερα σε περιοχές με κοινωνικές προκλήσεις. Η Ελλάδα συμμετέχει πλέον ενεργά στο δίκτυο αυτό, με πιλοτικά εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιούνται σε συνεργασία με το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, το οποίο είναι ο επίσημος εθνικός αντιπρόσωπος στο πρόγραμμα MUS-E. Η φετινή συνάντηση επιβεβαίωσε τη σημασία του MUS-E ως εργαλείου πολιτισμικής προσέγγισης, ενδυνάμωσης της νεολαίας και ενίσχυσης της ενταξιακής εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στη σημερινή του μορφή, το MUS-E απευθύνεται σε δημοτικά σχολεία, κυρίως στην Ευρώπη, τα οποία αντιμετωπίζουν την πρόκληση της εκπαίδευσης ενός ολοένα και πιο πολυπολιτισμικού μαθητικού πληθυσμού, πολλά μέλη του οποίου προέρχονται από οικογένειες μεταναστών ή μειονεκτικά κοινωνικά περιβάλλοντα και διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού ή άλλων κοινωνικών προβλημάτων. Παρουσία των δασκάλων της τάξης, επαγγελματίες καλλιτέχνες που συμμετέχουν ενεργά στο MUS-E εισάγουν και μοιράζονται διάφορες μορφές τέχνης (τραγούδι, χορό, μουσική, κίνηση, θέατρο, εικαστικές και πολυμεσικές τέχνες κ.ά.).
H πρωτοβουλία MUS-E δημιουργήθηκε από τον Γεχούντι Μενουχίν το 1993, σε συνεργασία με τον Βέρνερ Σμιτ, Αντιπρόεδρο του IYMF, και τη Μαριάν Πονσελέ, Εκτελεστική Αντιπρόεδρο του IYMF. Βασίζεται σε μια έννοια της μουσικής εκπαίδευσης που αναπτύχθηκε από τον Ούγγρο συνθέτη, εθνομουσικολόγο και παιδαγωγό Ζόλταν Κοντάι (1882-1967). Ο Κοντάι πίστευε ότι η μουσική πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής εκπαίδευσης και να είναι προσβάσιμη σε όλους. Ο Γεχούντι Μενουχίν διεύρυνε την έννοια αυτή ώστε να περιλαμβάνει όλες τις δημιουργικές τέχνες από όλους τους πολιτισμούς.
Το Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης ιδρύθηκε το 1994 από το Σωματείο Φίλων του ως κοινωφελές, μη κερδοσκοπικό Σωματείο, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που επιδιώκει πολιτιστικούς σκοπούς. Είναι αναγνωρισμένο από τo Υπουργείo Πολιτισμού και το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και συμμετέχει στο Δίκτυο Μουσείων και Πολιτιστικών Φορέων του Ιστορικού Κέντρου Αθηνών (www.athensmuseums.net). Η πρωτοβουλία της ίδρυσής του βασίστηκε:
– Στη διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή παιδιών στον ετήσιο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Παιδικής Ζωγραφικής (Π.Δ.Π.Ζ.) που διοργάνωσε το Μουσείο Μηλεών Πηλίου από το 1987 και μέχρι την ίδρυση του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης το 1994.
– Στην αμέριστη στήριξη της παιδικής τέχνης με την παροχή φιλοξενίας από το διεθνούς κύρους Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης των εκθέσεων με τα βραβευμένα έργα των
Πανελλήνιων Διαγωνισμών από το 1991.
– Στην απήχηση των εκθέσεων που οργάνωσε το Μουσείο Μηλεών Πηλίου και το Σωματείο Φίλων του στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Διεθνές Μουσείο Παιδικής Τέχνης της Νορβηγίας στο Όσλο το 1992, στο Παιδικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και στη Γκαλερί Τέχνης Mayfair στο Λονδίνο την επόμενη χρονιά.
Από την Μάγδα Καραγιαννιώτου-Μυστικού
Δημοσιογράφος f.i.j.e.t World (Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοσιογράφων & Συγγραφέων Τουρισμού-Πολιτισμού) Εικαστικός Συντάκτης
www.mystikou-karagianniotou.com
