Καθώς το καλοκαίρι πλησιάζει, η ανάγκη για ελεύθερη και ασφαλή πρόσβαση στις παραλίες μας γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Η Ενωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας ενημερώνει τους καταναλωτές για το πλαίσιο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας σε παραθαλάσσιες περιοχές ώστε να απολαμβάνουμε τις παραλίες με ασφάλεια και διαφάνεια.
Ο νόμος για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές περιέχει σημαντικά ζητήματα σε σχέση με την οριοθέτηση των αιγιαλιών, τους όρους και τις προϋποθέσεις για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλών και παραλιών, τις υποχρεώσεις των αναδόχων και την αντιμετώπιση των παραβάσεων με την επιβολή κυρώσεων (Ν 5092/2024).
Πρωτ’ απ’ όλα στο νόμο επισημαίνεται ξεκάθαρα ότι αν μεταξύ αιγιαλού και δημόσιας οδού παρεμβάλλεται ιδιωτικό ακίνητο ο κύριος, επικαρπωτής και νομέας του, παρέχουν ελεύθερη δίοδο για την ακώλυτη και ασφαλή πρόσβαση από τη δημόσια οδό, σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία. Υφίσταται επομένως υποχρέωση τήρησης ελεύθερης πρόσβασης στον αιγιαλό ενώ, σε περίπτωση παρεμπόδισης της ελεύθερης πρόσβασης προβλέπεται πρόστιμο από 2.000 έως 60.000 ευρώ.
Αναφορικά με το ζήτημα της παραχώρησης τμημάτων αιγιαλού και παραλίας προς οικονομική εκμετάλλευση και τουριστική αξιοποίηση στόχος του νέου νόμου είναι να θέσει συγκεκριμένα όρια για την κάλυψη του αξιοποιούμενου τμήματος.
Προκειμένου να αποφευχθούν ζητήματα υπερβολικής κάλυψης της παραλίας με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι λουόμενοι να αξιοποιήσουν το ελεύθερο μέρος της, ο νόμος απαγορεύει την παραχώρηση ποσοστού άνω του 50% του συνολικού εμβαδού κάθε παραλίας, ποσοστό το οποίο μειώνεται στο 30% για περιοχές Natura. Επιπλέον, το ανώτατο εμβαδόν κάθε παραχώρησης καθορίζεται σε 500 τ.μ. ενώ μόνο σε ποσοστό μέχρι 60% της παραχωρούμενης έκτασης (30% για περιοχές Natura) επιτρέπεται η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ., Επιπλέον, είναι απαραίτητο μεταξύ των τμημάτων που παραχωρούνται να υπάρχει απόσταση 6 μέτρων ενώ απαγορεύεται ολικώς η παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας, όταν το συνολικό μήκος ή το πλάτος είναι μικρότερο των 4 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των 150 τ.μ.
Περαιτέρω, ο νόμος θεσπίζει για τους παραχωρησιούχους ορισμένες ελάχιστες υποχρεώσεις που στοχεύουν στην απρόσκοπτη πρόσβαση του κοινού στην παραλία καθώς και στη διευκόλυνση των καταγγελιών. Ειδικότερα, οι παραχωρησιούχοι οφείλουν:
α) Να διασφαλίζουν την ελεύθερη, ανεμπόδιστη και ασφαλή διέλευση του κοινού στον αιγιαλό και την παραλία, μεριμνώντας ιδιαίτερα για την πρόσβαση ΑμεΑ και ατόμων με κινητικά προβλήματα.
β) Να διατηρούν καθημερινά καθαρό τον παραχωρούμενο χώρο αιγιαλού και παραλίας,
δ) Να αναρτούν σε εμφανές σημείο στον αιγιαλό ή την παραλία πινακίδα με τις συντεταγμένες της παραχώρησης, τον αριθμό απόφασης παραχώρησης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του κοινού και του παραχωρησιούχου, καθώς και QR code μοναδικού για κάθε παραχώρηση
ε) Να τοποθετούν εγκαταστάσεις και υποδομές υγιεινής (π.χ. ντους, αποδυτήρια), για την εξυπηρέτηση των λουόμενων.
στ) Να φροντίζουν για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του παραχωρούμενου χώρου, όπως με τη διατήρηση της μορφολογίας της ακτής και της ακτογραμμής,
ζ) Να διασφαλίζουν την παρουσία ναυαγοσώστη και την εγκατάσταση seatracks, αν η υποχρέωση αυτή δεν καλύπτεται από τον οικείο δήμο,
η) Να αφαιρούν τον κάθε είδους εξοπλισμό (ομπρέλες κ.λπ.) στη λήξη της περιόδου χρήσης (κατά κανόνα η θερινή περίοδος) όπως επίσης κατά τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης οφείλουν να παραδώσουν τον χώρο καθαρό στην αρχική του κατάσταση.
Εφόσον παραχωρησιούχος δεν συμμορφώνεται με τις εν λόγω υποχρεώσεις που πηγάζουν εκ του νόμου αλλά και τις συμβατικές του υποχρεώσεις, η σύμβαση μπορεί να καταγγελθεί αζημίως από τον παραχωρούντα φορέα. Περαιτέρω, σε περίπτωση αυθαίρετης κατάληψης παραλίας επιβάλλεται πρόστιμο 4πλάσιο του ανταλλάγματος που θα κατέβαλλε η επιχείρηση εάν είχε σύμβαση παραχώρησης με βάση το ελάχιστο τίμημα που προβλέπει το νομοθετικό πλαίσιο, ενώ θα εκδίδεται διαταγή σφράγισης και διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης που υλοποιείται εντός 24 ωρών. Από την άλλη, εάν υπάρχει σύμβαση παραχώρησης αλλά γίνεται υπέρβαση του παραχωρούμενου χώρου, επιβάλλεται πρόστιμο 4πλάσιο του ανταλλάγματος που αντιστοιχεί στην επιπλέον έκταση που έχει καταληφθεί.
Η Ενωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας επιθυμεί όλοι οι καταναλωτές να απολαύσουν τις παραλίες με ασφάλεια διατηρώντας τες ελεύθερες και προσβάσιμες για όλους.
Για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζετε, μπορείτε να επικοινωνείτε με την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, υποβάλλοντας ερωτήματα, αναφορές ή καταγγελίες στα παρακάτω στοιχεία επικοινωνίας:
Φόρμα υποβολής καταγγελιών: https://eeke.gr/epikinonia/kataggelies/
Τel : 210-8817730
