Ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στη βρετανική εφημερίδα The Telegraph υποστηρίζει ότι το μαζικό μπλακ άουτ που άφησε την Ιβηρική Χερσόνησο στο σκοτάδι στις 28 Απριλίου προκλήθηκε από ένα «πείραμα» της ισπανικής κυβέρνησης με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Άμπροουζ Έβανς – Πρίτσαρντ, συντάκτης της εφημερίδας The Telegraph για την Παγκόσμια Οικονομία, έγραψε ότι, σύμφωνα με «πηγές στις Βρυξέλλες», οι ισπανικές αρχές «διερευνούσαν πόσο μακριά θα μπορούσαν να ωθήσουν την εξάρτηση από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» ως προετοιμασία για τη σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών αντιδραστήρων στην Ισπανία.
Δεν διευκρίνισε τις πηγές του ούτε παρείχε στοιχεία για να στηρίξει τους ισχυρισμούς του.
Τους ισχυρισμούς του αναδημοσίευσαν μεγάλα ισπανικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης, όπως τα El Periódico, El Mundo και Antena 3,** καθώς και τα The Daily Mail και CNN, και ενισχύθηκαν από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά στο άρθρο αποκαλύπτει ότι στην πραγματικότητα δημοσιεύθηκε ως κύριο άρθρο γνώμης και όχι ως ειδησεογραφικό άρθρο, ενώ ο Άμπροουζ Έβανς – Πρίτσαρντ είναι τακτικός αρθρογράφος της Telegraph.
Χρησιμοποιεί το μπλακ άουτ της 28ης Απριλίου για να επικρίνει τις ενεργειακές πολιτικές της ισπανικής σοσιαλιστικής κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ. Σύμφωνα με ένα σχέδιο που συμφωνήθηκε το 2019 υπό τον Σάντσεθ, η Ισπανία θα καταργήσει σταδιακά τα πυρηνικά εργοστάσιά της κατά την επόμενη δεκαετία για να επικεντρωθεί αντ’ αυτού στις πράσινες πηγές ενέργειας, μια κίνηση που ο Έβανς – Πρίτσαρντ χαρακτηρίζει απερίσκεπτη.
Στην ανάλυσή του, ο αρθρογράφος επικαλείται «πηγές στις Βρυξέλλες» που επιβεβαίωσαν ότι η Ισπανία διεξήγαγε ένα πείραμα.
Αλλά στη συνέχεια λέει: «Αν αποδειχθεί ότι το μπλακ άουτ ήταν ένα ελεγχόμενο πείραμα που πήγε στραβά, και αν αυτή η πληροφορία έχει αποκρυβεί από το κοινό (…) η ισπανική αριστερά θα βρεθεί σε εκλογική λήθη για μια πολιτική γενιά».
Το Euroverify επικοινώνησε με την Telegraph για διευκρινίσεις σχετικά με τον αριθμό των πηγών που συμβουλεύτηκαν, καθώς και τον ρόλο τους σε σχέση με τις συνεχιζόμενες έρευνες για το περιστατικό, αλλά δεν έχει λάβει ακόμη απάντηση.
Ζητήσαμε επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μας πει αν μπορεί να διαψεύσει ή να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς. Ένας εκπρόσωπος δήλωσε ότι η εκτελεστική αρχή δεν θα σχολιάσει μέχρι να δει την έρευνα για τα αίτια του μπλακ άουτ.
Η Επιτροπή έδωσε στην Ισπανία προθεσμία τριών μηνών από την ημερομηνία του μπλακ άουτ για να υποβάλει τεχνική έκθεση σχετικά με το περιστατικό, απαίτηση της νομοθεσίας της ΕΕ. Μια ομάδα ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων διεξάγει τη δική της έρευνα για να την υποβάλει στην Επιτροπή.
Από την πλευρά της, η ισπανική κυβέρνηση «αρνήθηκε κατηγορηματικά» τους ισχυρισμούς της Telegraph.
Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Μαρία Χεσούς Μοντέρο, υποστήριξε ότι πίσω από το άρθρο υπήρχαν «εταιρικά συμφέροντα», προσθέτοντας ότι η βρετανική εφημερίδα «φημίζεται για την διασπορά ψευδών ειδήσεων και τις προσπάθειές της να παραπλανήσει την κοινή γνώμη».
Εκπρόσωπος της Red Eléctrica, της εν μέρει κρατικής εταιρείας που είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του δικτύου της Ισπανίας, δήλωσε στο Euroverify ότι «αρνείται κατηγορηματικά» τους ισχυρισμούς, προσθέτοντας ότι πρόκειται για «φάρσα».
Οι ειδικοί λένε ότι η θεωρία είναι «παράλογη»
Για να διαπιστωθεί αν ένα τέτοιο «πείραμα» στο δίκτυο υπό την ηγεσία της κυβέρνησης θα μπορούσε, κατ’ αρχήν, να είναι εφικτό, το Euroverify μίλησε με τρεις ειδικούς ηλεκτρολόγους μηχανικούς.
Εξήγησαν ότι, αν και καμία υπόθεση δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς, η προοπτική ενός τέτοιου πειράματος είναι εξαιρετικά απίθανη.
«Οτιδήποτε μπορεί να είναι πιθανό, αλλά αυτή (η θεωρία) δεν φαίνεται λογική», δήλωσε στο Euroverify ο Μανουέλ Αλκαζάρ – Ορτέγκα, αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών στο Πολυτεχνείο της Βαλένθια.
«Από τεχνική άποψη, η Red Eléctrica διαθέτει έναν προσομοιωτή που αναπαράγει ολόκληρο το δίκτυο μεταφοράς. Έτσι, αυτές οι προσομοιώσεις δεν χρειάζεται να γίνονται στην πραγματική ζωή. Μπορούν να γίνουν σε αυτόν τον προσομοιωτή».
Ο προσομοιωτής χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της χωρητικότητας του δικτύου και την πρόβλεψη της εξέλιξής του, προκειμένου να αναπτυχθεί η υποδομή του και να προσαρμοστεί στις μελλοντικές του ανάγκες, εξήγησε η Ορτέγκα.
Ο καθηγητής Ντιρκ Βαν Χέρτεμ, ερευνητής στο ερευνητικό κέντρο EnergyVille στο Βέλγιο, επιβεβαίωσε ότι τέτοιες προσομοιώσεις στον υπολογιστή χρησιμοποιούνται για την ανάλυση του δικτύου.
Πρόσθεσε ότι αν και μπορούν να γίνουν πραγματικές δοκιμές στην πράξη, «δεν υπάρχουν στοιχεία ότι έγιναν εκείνη τη στιγμή» στην Ισπανία.
Ο Βαν Χέρτεμ πρόσθεσε ότι η εν λόγω χρονική περίοδος δεν θα ήταν ευνοϊκή για τη δοκιμή της ικανότητας του δικτύου να απορροφά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς «δεν ήταν η εποχή της υψηλότερης διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ισπανία».
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «δεν είναι το πρόβλημα»
Έναν μήνα μετά το μπλακ άουτ, οι έρευνες δεν έχουν καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα, παρά τις πρώτες αναλύσεις που έδειξαν μια έντονη «ταλάντωση» στο ηλεκτρικό δίκτυο μισή ώρα πριν από το μπλακ άουτ, καθώς και διαδοχικές βλάβες σε υποσταθμούς στη νοτιοδυτική Ισπανία.
Η έλλειψη απαντήσεων έχει τροφοδοτήσει τις εικασίες σχετικά με τον αντίκτυπο του αυξανόμενου μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο.
Ερωτηθείς εάν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μπορούσαν να έχουν παίξει ρόλο στο μπλακ άουτ, ο Αλκαζάρ – Ορτέγκα απάντησε: «Όλα δείχνουν πως ναι, με την επιφύλαξη ότι ο ένοχος δεν είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αυτές καθαυτές, αλλά πιθανώς ο τρόπος με τον οποίο έγινε η διαχείριση αυτού του πόρου».
Η Ισπανία έχει σημειώσει εκθετική αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό της μείγμα τα τελευταία χρόνια, με την αιολική, ηλιακή και υδροηλεκτρική ενέργεια να παράγουν το 56,8% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας, ποσοστό ρεκόρ, έως το 2024.
«Αυτό δεν συνοδεύτηκε από συστήματα που να αντισταθμίζουν την αδράνεια που έχανε το σύστημα, καθώς δεν υπήρχε αντικατάσταση της πραγματικής αδράνειας που παρείχαν οι παραδοσιακές γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας», δήλωσε ο Ορτέγκα.
Η αδράνεια του συστήματος στο δίκτυο συμβάλλει στη διατήρηση της συχνότητας εντός ενός αποδεκτού εύρους. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, θεωρούνται «μη αδράνεια», γεγονός που καθιστά το δίκτυο πιο ασταθές και ευάλωτο σε διακοπές.
«Δεν φταίνε οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συστήματα αποθήκευσης ή άλλα είδη αντιστροφέων “διαμόρφωσης του δικτύου” (…) ικανά να παρέχουν αυτόν τον έλεγχο της συχνότητας», πρόσθεσε ο Ορτέγκα.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός δήλωσε ότι «δεν υπάρχουν εμπειρικές αποδείξεις ότι το περιστατικό προκλήθηκε από την υπερβολική χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», κατηγορώντας τις ομάδες υπέρ των πυρηνικών ότι εκμεταλλεύονται το περιστατικό για να κάνουν εκστρατεία κατά της σταδιακής εγκατάλειψης των πυρηνικών σταθμών.
ΠΗΓΗ euronews.com
