Νομικά ζητήματα εγείρουν εμπειρογνώμονες, αλλά και το συνδικάτο της αστυνομίας, σχετικά με την εφαρμογή αυστηρότερων ελέγχων στα χερσαία σύνορα και την επιτόπου απόρριψη αιτούντων άσυλο.
Το Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων για την Ενσωμάτωση και την Μετανάστευση, το οποίο συμβουλεύει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, έχει ήδη ασκήσει δριμεία κριτική στον υπουργό Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ, επισημαίνοντας ότι οι απορρίψεις στα σύνορα δεν επιτρέπονται βάσει της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία μια χώρα μπορεί να παρακάμψει μόνο σε περίπτωση απόλυτης έκτακτης ανάγκης. Η αναπληρώτρια πρόεδρος του Συμβουλίου Μπίργκιτ Γκλόριους, καθηγήτρια στο Πολυτεχνείο του Κέμνιτς, δήλωσε στην εκπομπή MDR Investigativ της Ραδιοτηλεόρασης Κεντρικής Γερμανίας (MDR) ότι διαφωνεί με την πολιτική του υπουργού και απορρίπτει το σκεπτικό του, ότι η απόφαση ελήφθη προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υπερφόρτωση δήμων και κοινοτήτων. «Οι δήμοι βιώνουν τεταμένες καταστάσεις σε όλους τους τομείς υποδομών που επηρεάζουν τους νέους μετανάστες. Αλλά αυτό διαφέρει πολύ από περιοχή σε περιοχή. Και δεν είναι μόνο το θέμα της πρόσβασης στο άσυλο, αλλά και οι συνολικά επιβαρυμένες δομές, οι οποίες δεν είναι κατάλληλα εξοπλισμένες εδώ και χρόνια. Υπάρχει επίσης έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού. Αν το κοιτάξετε λίγο πιο προσεκτικά, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία έκτακτης ανάγκης», δηλώνει η κυρία Γκλόριους.
Η καθηγήτρια Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πολυτεχνείο της Δρέσδης Ρόμι Κλίμκε σχολιάζει από την πλευρά της την πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου του Βερολίνου, σύμφωνα με την οποία η απέλαση τριών Σομαλών στα σύνορα με την Πολωνία ήταν παράνομη, διότι «το ευρωπαϊκό δίκαιο πρέπει να εφαρμόζεται και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία σχετικά με απειλή για την δημόσια τάξη και ασφάλεια, τα οποία θα δικαιολογούσαν την επίκληση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης»: «Το δικαστήριο καθιστά πολύ σαφές ότι η συγκεκριμένη περίπτωση αντιπροσωπεύει κατά πάσα πιθανότητα το 98-99% των υπόλοιπων προσφύγων οι οποίοι απορρίπτονται στα σύνορα», τονίζει η κυρία Κλίμκε, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του κ. Ντόμπριντ ότι η δικαστική απόφαση αφορούσε μεμονωμένες περιπτώσεις. «Η απόφαση έχει ένα σχετικά σαφές αποτέλεσμα για τις ενέργειες που γίνονται και υπό αυτή την έννοια αυτό το επιχείρημα είναι ακόμη λιγότερο πειστικό», αναφέρει η εμπειρογνώμονας. Ο Αλεξάντερ Ντόμπριντ έχει δηλώσει ότι το υπουργείο του θα εκδώσει εμπεριστατωμένη απάντηση στο σκεπτικό του δικαστηρίου, κάτι ωστόσο που ακόμη εκκρεμεί.
Διευκρίνιση της νομικής κατάστασης ζητούν όμως από την πλευρά τους και οι αστυνομικοί, οι οποίοι καλούνται να εφαρμόσουν τις οδηγίες του ομοσπονδιακού υπουργείου Εσωτερικών. Η Γερμανική Ένωση Αστυνομικών (GdP) επισημαίνει ότι οι διαφορετικές ερμηνείες προκαλούν ανασφάλεια στους αστυνομικούς και ζητά «ταχεία και συνολικά δεσμευτική» αποσαφήνιση της κατάστασης, επειδή στην παρούσα κατάσταση, όπως τονίζει ο αναπληρωτής ομοσπονδιακός πρόεδρος του συνδικάτου Σβεν Χούμπερ, οι αστυνομικοί στα σύνορα ενδέχεται να διαπράττουν ποινικά αδικήματα. «Αν μια υπουργική οδηγία είναι νομικά ανεπίτρεπτη, σύμφωνα τουλάχιστον με δικαστικές αποφάσεις, τότε οι αστυνομικοί πρέπει να απαλλαγούν από την προσωπική τους ευθύνη», τονίζει. Ο νόμος για την ομοσπονδιακή δημόσια υπηρεσία ορίζει ότι οι αστυνομικοί είναι προσωπικά υπεύθυνοι για τις ενέργειές τους, συμπεριλαμβανομένης της απόρριψης ενός αιτούντος άσυλο, επισημαίνει ο κ. Χούμπερ και σημειώνει ότι ο ίδιος, στις δεκαετίες που υπηρετεί στην Ομοσπονδιακή Αστυνομία, δεν συνάντησε ποτέ «μια πολιτική απόφαση η οποία θα επέτρεπε στους αστυνομικούς που την εκτελούν να μπουν σε μπελάδες». Το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε πάντως σχετικά ότι διερεύνησε το θέμα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «αποκλείεται ουσιαστικά η προσωπική ευθύνη του μεμονωμένου δημοσίου υπαλλήλου».
