Οι πολιτικές φορολογίας ακινήτων ποικίλλουν σε όλη την Ευρώπη. Σε ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, οι φόροι ακίνητης περιουσίας αποτελούν σημαντικό μερίδιο τόσο του ΑΕΠ όσο και της συνολικής φορολογίας
Η Ισπανία εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής φόρου 100% στα σπίτια που αγοράζονται από αγοραστές εκτός ΕΕ. Ενώ ο στόχος είναι να διευκολυνθεί το πρόβλημα στέγασης της χώρας, ο φόρος ακίνητης περιουσίας αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο φόρος ακίνητης περιουσίας ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΕΕ κυμαίνεται από 0,3% στην Τσεχία και την Εσθονία έως 3,7% στη Γαλλία το 2023. Ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1,9%.
Αλλά πόσο φόρο ακίνητης περιουσίας εισπράττουν οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη; Ποιο ποσοστό των συνολικών φορολογικών εσόδων προέρχεται από τους φόρους ακίνητης περιουσίας; Και πόσο ανέρχεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων ως ποσοστό του ΑΕΠ;
Το Euronews Business ρίχνει μια πιο προσεκτική ματιά στα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας σε όλη την Ευρώπη.
Ποιο είναι το μερίδιο του ΑΕΠ που αντιπροσωπεύει ο φόρος ακίνητης περιουσίας;
Στην ΕΕ, ο φόρος ακίνητης περιουσίας συμβάλλει στο υψηλότερο μερίδιο του ΑΕΠ στη Γαλλία (3,7%) και στο χαμηλότερο στην Τσεχία και την Εσθονία (και οι δύο 0,3%).
Όταν συμπεριλαμβάνονται οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία -χρησιμοποιώντας ορισμένα στοιχεία του ΟΟΣΑ- το Ηνωμένο Βασίλειο κατατάσσεται ελαφρώς πάνω από τη Γαλλία, αν και οι δύο είναι γύρω στο 3,7%.
Το Βέλγιο βρίσκεται επίσης πάνω από το 3%, στο 3,2%. Η Ισπανία βρίσκεται στην πέμπτη θέση με 2,5%, ακολουθούμενη από την Ελλάδα με 2,7%.
Άλλες χώρες με μερίδιο άνω του 2% είναι η Ισλανδία, το Λουξεμβούργο, η Δανία, η Ελβετία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
Ο φόρος ακίνητης περιουσίας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ σχεδόν στις μισές από τις 32 χώρες του καταλόγου. Είναι ιδιαίτερα χαμηλός στη Σλοβακία, τη Λιθουανία, την Εσθονία και την Τσεχία, όλες κάτω από 0,5%.
Μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, η Γερμανία έχει σημαντικά χαμηλότερο μερίδιο στο 1% σε σύγκριση με τις υπόλοιπες. Η Ιταλία βρίσκεται στην τέταρτη θέση με 2,1%, ενώ η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.
Το παραπάνω διάγραμμα δείχνει ότι η Βορειοδυτική Ευρώπη εισπράττει υψηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ της μέσω του φόρου ακίνητης περιουσίας, ενώ η Ανατολική Ευρώπη και οι Βαλτικές χώρες εισπράττουν χαμηλότερο ποσοστό. Στη Νότια Ευρώπη, η εικόνα είναι πιο μικτή, αν και συχνά σε υψηλότερα επίπεδα.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι φόροι περιουσίας περιλαμβάνουν όλες τις επαναλαμβανόμενες και μη επαναλαμβανόμενες εισφορές επί της χρήσης, της ιδιοκτησίας ή της μεταβίβασης περιουσίας. Καλύπτουν τους φόρους επί της ακίνητης περιουσίας ή του καθαρού πλούτου, τους φόρους κληρονομιάς και δωρεάς, καθώς και τους φόρους επί των χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών.
Τι γίνεται με τα έσοδα από τους φόρους περιουσίας;
Το Ηνωμένο Βασίλειο εισέπραξε τα περισσότερα έσοδα από φόρους ακίνητης περιουσίας το 2023, 115 δισ. ευρώ (100 δισ. λίρες), ακολουθούμενο από τη Γαλλία με 104,5 δισ. ευρώ. Αυτές οι δύο χώρες κυριαρχούν στα έσοδα από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, με την Ιταλία που βρίσκεται στην τρίτη θέση να εισπράττει μόλις 45,3 δισ. ευρώ.
Η Γερμανία και η Ισπανία συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα, εισπράττοντας 41,4 δισ. ευρώ και 36,8 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Το σύνολο της ΕΕ ανέρχεται σε 318,8 δισ. ευρώ.
Το Βέλγιο (18,8 δισ. ευρώ), η Ελβετία (17,9 δισ. ευρώ), η Ολλανδία (14,4 δισ. ευρώ) και η Πολωνία (10,7 δισ. ευρώ) εισέπραξαν επίσης πάνω από 10 δισ. ευρώ σε έσοδα από φόρους ακίνητης περιουσίας το 2023.
Σε 10 χώρες της ΕΕ, τα έσοδα από τον φόρο ακίνητης περιουσίας είναι κάτω από 1 δισ. ευρώ, με την Εσθονία να είναι η χαμηλότερη με 110 εκατ. ευρώ.
Ο φόρος ακίνητης περιουσίας ως ποσοστό της συνολικής φορολογίας
Το μερίδιο των φόρων ακίνητης περιουσίας που αποτελεί τη συνολική φορολογία ποικίλλει ευρέως στην Ευρώπη. Το 2023, στην ΕΕ, κυμαίνεται από 0,8% στην Εσθονία και την Τσεχία έως 8,4% στη Γαλλία, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 4,7%.
Εκτός από τη Γαλλία, επτά άλλες χώρες της ΕΕ είχαν ποσοστά φόρου ακίνητης περιουσίας άνω του 5%: Βέλγιο (7,4%), Ελλάδα (7%), Ισπανία (6,7%), Πορτογαλία (5,9%), Λουξεμβούργο (5,7%), Ιταλία (5,1%) και Δανία (5,1%).
Στη Γερμανία, οι φόροι ακίνητης περιουσίας αντιπροσωπεύουν μόλις το 2,5% της συνολικής φορολογίας.
Μερίδια του φόρου μεταβίβασης ακινήτων στην Ευρώπη
Οι φόροι μεταβίβασης ακινήτων, εκφρασμένοι ως ποσοστό του ΑΕΠ, υποδηλώνουν τη σημασία των πωλήσεων ακινήτων ως πηγή κρατικών εσόδων σε ορισμένες χώρες. Αυτοί οι φόροι εφαρμόζονται στις χρηματοοικονομικές και κεφαλαιακές συναλλαγές, που αφορούν κυρίως την αγορά, την πώληση και τα τέλη χαρτοσήμου.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το ποσοστό αυτό ήταν 1% του ΑΕΠ στην Ιταλία το 2023, ακολουθούμενο από το Βέλγιο, την Πορτογαλία και την Ισπανία (όλα 0,8%).
Στη Γαλλία, οι φόροι μεταβίβασης ακινήτων αντιστοιχούσαν στο 0,7% του ΑΕΠ, έναντι 0,6% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 0,3% στη Γερμανία.
Η πρόταση της Ισπανίας για επιβολή φόρου 100% επί των ακινήτων για αγοραστές εκτός ΕΕ προκαλεί συζητήσεις σε όλη την Ευρώπη. Τον Μάιο του 2025, κατά τη διάρκεια ακροάσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο José García Montalvo, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra της Βαρκελώνης, δήλωσε ότι οι πολιτικές φορολογίας κατοικιών μπορεί να μην είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση ορισμένων προβλημάτων στην αγορά κατοικίας.
“Οι συνεχείς αλλαγές πολιτικής και η έλλειψη συντονισμού μεταξύ της φορολογικής πολιτικής και των μέτρων προσφοράς κατοικίας υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα των φορολογικών πολιτικών για τη στέγαση, οδηγώντας σε απρόβλεπτα αποτελέσματα στην αγορά και σε επίμονα προβλήματα οικονομικής προσιτότητας”, δήλωσε.
Η Diana Hourani από τη Μονάδα Φορολογίας Προσωπικού και Περιουσίας του ΟΟΣΑ, σημείωσε ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της αποτελεσματικότητας, της ισότητας και του δυναμικού εσόδων πολλών διαφορετικών τύπων φόρων στέγασης στις χώρες του ΟΟΣΑ.
“Η βελτίωση αυτών των φόρων μπορεί, σε πολλές περιπτώσεις, να μειώσει επίσης τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές των κατοικιών”, πρόσθεσε η Hourani.
Πηγή euronews.gr
