Μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ πίεσε τα κράτη μέλη της να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.
Οι ευρωβουλευτές δέχονται αυξανόμενες πιέσεις από λομπίστες σε θέματα που σχετίζονται με την άμυνα, σύμφωνα με νέα στοιχεία που συγκέντρωσε η Διεθνής Διαφάνεια.
Από την έναρξη της νέας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο του 2024, η άσκηση πίεσης σε θέματα που σχετίζονται με την άμυνα έχει αυξηθεί κατακόρυφα στις Βρυξέλλες – ή τουλάχιστον αυτή είναι η εικόνα που δίνουν τα τελευταία στοιχεία που συγκέντρωσε η Διεθνής Διαφάνεια (ΔΔ) ΕΕ.
Από τον Ιούνιο του 2024 έως τις 17 Ιουνίου 2025, οι λομπίστες που κυμαίνονται από ομάδες συμβούλων έως εμπορικές ενώσεις και αμυντικές εταιρείες έχουν οργανώσει συνολικά 197 συναντήσεις – μια απότομη αύξηση σε σύγκριση με μόλις 78 που καταγράφηκαν σε ολόκληρη την προηγούμενη πενταετία.
«Η άμυνα έχει πλέον καταστεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, πράγμα που σημαίνει αυτόματα ότι θα υπάρξει πολύ lobbying για το θέμα αυτό, τόσο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και, σίγουρα, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», δήλωσε στο Euronews ο Raphaël Kergueno, ανώτερος υπεύθυνος πολιτικής της ΤΙ.
Οι Γερμανοί ευρωβουλευτές ήταν οι πιο αφοσιωμένοι στις συνομιλίες για την άμυνα κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, με 55 εξαιρετικές συναντήσεις. Η Βουλγαρία ήρθε δεύτερη με 19, ακολουθούμενη από την Ισπανία με 15, τη Φινλανδία με 10, την Ιταλία και τη Δανία με 9 η καθεμία, την Τσεχική Δημοκρατία με 7 και την Πολωνία και τη Λετονία με 6.
Ορισμένες ομάδες συμφερόντων έδειξαν επίσης ισχυρότερη παρουσία στο Κοινοβούλιο από άλλες – σε ορισμένες περιπτώσεις λόγω της σημαντικής αύξησης των προϋπολογισμών τους για άσκηση πίεσης. Για παράδειγμα, η RTX, ο αμερικανικός κατασκευαστής αεροδιαστημικής και αμυντικής βιομηχανίας, έχει προγραμματίσει δέκα συναντήσεις με μέλη των επιτροπών βιομηχανίας και ασφάλειας και άμυνας για να συζητήσει το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας, την εφαρμογή της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής στρατηγικής (EDIS) και την οικοδόμηση ενός ισχυρού ευρωπαϊκού αμυντικού τομέα.
Μια άλλη αξιοσημείωτη αύξηση των συναντήσεων με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΕ στο Κοινοβούλιο προέρχεται από την Ένωση Ευρωπαϊκών Βιομηχανιών Αεροδιαστημικής, Ασφάλειας και Άμυνας (ASD), η οποία μέχρι στιγμής έχει πραγματοποιήσει δώδεκα συναντήσεις με ευρωβουλευτές – από μόλις δύο κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας.
Η ASD εκπροσωπεί 23 εθνικές ενώσεις και 26 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων φορέων όπως η Airbus, η Leonardo, η Thales και η Rheinmetall. Το 2023, η ένωση απασχολούσε εννέα λομπίστες μερικής απασχόλησης και δαπάνησε μεταξύ 300.000 και 399.999 ευρώ για την άσκηση πίεσης στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία στο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ.
Άλλες μεγάλες αμυντικές εταιρείες ακολούθησαν παρόμοια τάση: Η Airbus πραγματοποίησε έξι συναντήσεις κατά το περασμένο έτος (+4 από την προηγούμενη εντολή)- η πανευρωπαϊκή κατασκευάστρια πυραύλων MBDA – της οποίας οι μητρικές εταιρείες είναι η Leonardo και η Airbus – είχε πέντε (+5)- και η Fincantieri είχε τέσσερις (+4).
Μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ προέτρεψε τα κράτη μέλη της να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες και να αντιμετωπίσουν επειγόντως κρίσιμα στρατιωτικά κενά. Σχέδια της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανική Παραγωγή (EDIP) και η “Αμυντική Ετοιμότητα 2030” ύψους 800 δισ. ευρώ, στοχεύουν επίσης στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής – δημιουργώντας ισχυρά κίνητρα για τις εν λόγω επιχειρήσεις και ενώσεις να συμμετέχουν περισσότερο στη χάραξη πολιτικής στις Βρυξέλλες.
Η στροφή του μπλοκ προς την ασφάλεια και την άμυνα αντικατοπτρίζεται επίσης στους προϋπολογισμούς άσκησης πίεσης των μεγάλων αμυντικών επιχειρήσεων.
Οι επτά κορυφαίες αμυντικές εταιρείες της ΕΕ – Airbus, Leonardo, Thales, Rheinmetall, Naval Group, Saab και Safran – δαπάνησαν συνολικά έως και 5,5 εκατ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας αύξηση 34% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Μόνο η Airbus δαπάνησε σχεδόν δύο εκατομμύρια ευρώ για τον επηρεασμό των θεσμικών οργάνων της ΕΕ το 2023, με δώδεκα λομπίστες στη μισθοδοσία της και 85 συναντήσεις υψηλού επιπέδου με την Επιτροπή που πραγματοποιήθηκαν από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, αυτά τα στοιχεία μπορεί να μην λένε όλη την ιστορία, προειδοποιεί η Διεθνής Διαφάνεια.
“Όλοι οι ευρωβουλευτές πρέπει να δημοσιεύουν τις συναντήσεις λόμπι τους, αλλά όταν δεν το κάνουν, συνήθως δεν υπάρχουν κυρώσεις ή συνέπειες, οπότε πραγματικά εξαρτάται από τους κανόνες εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διασφαλιστεί ότι όλοι τους ακολουθούν και δημοσιεύουν αυτές τις συναντήσεις”, υποστήριξε ο Kergueno.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Κοινοβούλιο επικαιροποίησε τους κανόνες του για να επεκτείνει τις απαιτήσεις διαφάνειας ώστε να καλύπτουν όλους τους ευρωβουλευτές και τους βοηθούς τους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημοσιεύουν λεπτομέρειες για κάθε προγραμματισμένη συνάντηση με λομπίστες, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει εν μέρει την αύξηση του αριθμού των συναντήσεων. Παρ’ όλα αυτά, δημιουργεί επίσης ένα παραθυράκι για ανεπίσημες συναντήσεις.
“Είναι πιθανό ορισμένες συναντήσεις λόμπι να μην δημοσιοποιούνται προληπτικά, αλλά αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τους κανόνες που ισχύουν για τους ευρωβουλευτές παρά με τις ίδιες τις εταιρείες”, δήλωσε ο Kergueno.
90 ευρωβουλευτές – κυρίως από την ακροδεξιά ομάδα των Ευρωπαϊκών Κυρίαρχων Εθνών (ESN), των ανένταχτων και των σκληροδεξιών Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) – δεν έχουν ακόμη δηλώσει ούτε μία συνάντηση από την έναρξη της θητείας τους τον περασμένο Ιούνιο.
ΠΗΓΗ EURONEWS.COM