Πρωτογενής Έρευνα της ICAP CRIF για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη & το ESG σε Επιχειρήσεις
Η πρόκληση τα επόμενα έτη καθίσταται μεγαλύτερη για τις ΜμΕ, που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της Ελληνικής Οικονομίας. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να υπάρξει στήριξη από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και από την πολιτεία, ώστε να δοθούν στις επιχειρήσεις τα κατάλληλα εργαλεία για την μετάβαση σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Η Διεύθυνση Οικονομικών και Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF Α.Ε. διεξήγαγε το 2025, πρωτογενή έρευνα στις μεσαίου και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις της χώρας (πρέπει να τονιστεί αυτό, γιατί στις μικρότερες οι αριθμοί είναι περισσότερο απογοητευτικοί), βάσει του απασχολούμενου προσωπικού τους, με θέμα τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τις Δράσεις ESG, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάζονται συνοπτικά στη συνέχεια.
Η έρευνα απευθυνόταν στις 3.000 μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις της χώρας.
Τα κυριότερα αποτελέσματα της πρωτογενούς έρευνας συνοψίζονται ως εξής:
• Οι ελληνικές επιχειρήσεις αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της Βιώσιμης Ανάπτυξης αξιολογώντας την με Score 8,4/10.
Εντούτοις, ο βαθμός εφαρμογής των δράσεων ESG από τις ίδιες τις εταιρείες (5,7/10) καθώς και από το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων πανελλαδικά (4,4/10) παρουσιάζει σημαντική απόκλιση.
• Σχεδόν μία στις δύο εταιρείες (49%) δήλωσε ότι η Διοίκηση είναι υπεύθυνη για τις δράσεις ESG, καταδεικνύοντας τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει στην ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στους στρατηγικούς στόχους της εταιρείας.
• Οι δαπάνες για περιβαλλοντικές δράσεις (40%) παραμένουν σταθερά πρώτες τα τελευταία τρία έτη, καθώς εντείνεται η ανησυχία και ο δημόσιος διάλογος για την κλιματική αλλαγή. Ακολούθησαν οι κοινωνικές δράσεις (34%) και οι ενέργειες που αφορούν την εταιρική διακυβέρνηση (26%).
• Το 46% των εταιρειών έκρινε ως πιο σημαντικό να μοιράζεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη τις περιβαλλοντικές πρακτικές που εφαρμόζει.
• Το 45% των εταιρειών δεν δημοσιεύει κανένα στοιχείο σχετικά με τις πρακτικές ESG που υιοθετεί.
• Πάνω από μια στις δύο εταιρείες (53%) χαρακτηρίζει ως πολύ και πάρα πολύ χρήσιμη τη συγκριτική αξιολόγηση των ESG επιδόσεών της με τις αντίστοιχες άλλων ομοειδών επιχειρήσεων.
• Το 51% των επιχειρήσεων παρακολουθεί τις ESG επιδόσεις σε ετήσια βάση. Ωστόσο, μόνο το 12% των εταιρειών χρησιμοποιεί το κατάλληλο λογισμικό για τη συλλογή ολοκληρωμένων δεδομένων ESG.
• Περισσότερες από 8 στις 10 εταιρείες (82%) δεν συμμετέχουν σε κάποιο εθνικό ή διεθνές δίκτυο σχετικό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Από το 18% των εταιρειών που συμμετέχουν, ως πιο δημοφιλές δίκτυο αναδείχθηκε το UN Global Compact (UNGC)-Global Compact Network Greece.
• Η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών (87%) δαπανά μέχρι €200 χιλ. ετησίως.
• Αυξημένες δαπάνες για την υλοποίηση πρακτικών ESG πραγματοποίησε το 56% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα το 2024 έναντι του 2023.
• Η αποτελεσματική διαχείριση του χαρτιού και των στερεών αποβλήτων (διαχωρισμός ανά κατηγορία υλικού ανακύκλωσης, κ.λπ.) αποτελεί την κυριότερη πρακτική ESG ως προς το περιβάλλον που εφαρμόζεται σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντικό βαθμό από τις εταιρείες του δείγματος (69%). Σε πάρα πολύ σημαντικό βαθμό η πρώτη επιλογή των εταιρειών με 45% ήταν η χρήση συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης.
• Σχετικά με τη συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο, η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων του δείγματος σε ποσοστό 86% δήλωσε ότι παρέχει ίσες ευκαιρίες προς όλους τους εργαζομένους σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» μεγάλο βαθμό.
• Αναφορικά με την εταιρική διακυβέρνηση το 83% των εταιρειών δήλωσε ως «πολύ» και «πάρα πολύ» σημαντική τη μισθολογική ισότητα ανδρών και γυναικών. Ακολούθησε αποσπώντας 77% η προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (π.χ. GDPR – Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων).
• Τροχοπέδη στην υλοποίηση δράσεων ESG από τις ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί διαχρονικά η δαπάνη/κόστος για την εφαρμογή ενός προγράμματος βιώσιμης ανάπτυξης.
• Η ενίσχυση της εταιρικής εικόνας επιλέχτηκε από το 85% ως το κυριότερο όφελος της υιοθέτησης πρακτικών Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας.
Η βιώσιμη ανάπτυξη και η υιοθέτηση πρακτικών ESG, ανεξάρτητα από το μέγεθος μιας επιχείρησης, επιφέρουν πολλαπλά οφέλη σε περιβαλλοντικό, οικονομικό, εταιρικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αξιολογούνται όχι μόνο για τη χρηματοοικονομική τους επίδοση, αλλά και για το περιβαλλοντικό και κοινωνικό τους αντίκτυπο, παράλληλα
με τις δράσεις διακυβέρνησης.
Η πρόκληση, ωστόσο, τα επόμενα έτη καθίσταται μεγαλύτερη για τις ΜμΕ, που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της Ελληνικής Οικονομίας. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να υπάρξει στήριξη από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και από την πολιτεία, ώστε να δοθούν στις επιχειρήσεις τα κατάλληλα εργαλεία για την μετάβαση σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο. Η έγκαιρη συμμόρφωση, οι τεχνολογικές επενδύσεις και η ισχυρή διακυβέρνηση μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρία για καινοτομία και ανάπτυξη σε ένα ολοένα και περισσότερο ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
ΔΗΛΩΣΗ Νικήτα Κωνσταντέλλου, Προέδρου & CEO του Ομίλου ICAP CRIF
Ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος μεταξύ άλλων δήλωσε:
“Στρατηγική επιλογή για τις ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί ή πρέπει να αποτελεί, ο μετασχηματισμός των επιχειρηματικών τους μοντέλων με βάση τους στόχους Βιωσιμότητας και ESG κριτηρίων. Ολοένα και περισσότερες ελληνικές εταιρείες προβαίνουν στη μέτρηση, τη δημοσιοποίηση και τη διαχείριση των κινδύνων και των ευκαιριών που αφορούν τη βιωσιμότητά τους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της Βιώσιμης Ανάπτυξης αξιολογώντας την με Score 8,4/10. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, αφού ο βαθμός υιοθέτησης των πρακτικών ESG από τις ίδιες τις επιχειρήσεις του δείγματος κυμάνθηκε σε μέτρια επίπεδα (score: 5,7/10) και ο αντίστοιχος βαθμός για το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα (score: 4,4/10), καταδεικνύοντας σημαντική απόκλιση.”
Σκοπός της έρευνας:
• Αποτύπωση της αντίληψης των ελληνικών επιχειρήσεων για τη σημαντικότητα της Βιώσιμης Ανάπτυξης (σε
εταιρικό και εθνικό επίπεδο).
• Προσδιορισμός και αξιολόγηση του βαθμού υιοθέτησης πρακτικών ESG (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική
διακυβέρνηση) από τις ελληνικές επιχειρήσεις.
• Κατανομή του ετήσιου κόστους των δράσεων ESG.
• Ανάλυση των κυριότερων ESG πρακτικών που ενισχύουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.
• Διερεύνηση των ανασταλτικών παραγόντων για την υλοποίηση των δράσεων ESG από τις ελληνικές επιχειρήσεις.
• Ανάδειξη και ιεράρχηση των ωφελειών που προκύπτουν από τις πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης.
Ταυτότητα της Έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη από τη Διεύθυνση Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF Α.Ε.
Χρόνος διεξαγωγής: 22.01.2025 – 17.02.2025
Μεθοδολογία: Χρησιμοποιήθηκε δομημένο ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις: α) μιας μόνο απάντησης β) πολλαπλών
απαντήσεων και γ) ιεράρχησης των απαντήσεων κατά σημαντικότητα με βάση συγκεκριμένη κλίμακα.
Πληθυσμός της έρευνας: 3.000 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας βάσει απασχολούμενου δυναμικού, μεταξύ των
οποίων συμπεριλαμβάνονται και οι κορυφαίες 500 που αναφέρονται στην παρούσα έκδοση.
Δείγμα: 345 επιχειρήσεις (11,5% του πληθυσμού της έρευνας) από διάφορους κλάδους της οικονομίας που δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια.
Σταματίνα Παντελαίου Director Economic Research & Sectorial Studies
ICAP CRIF Α.Ε.
Ελευθερία Παραμερίτη, Manager Economic Research & Sectorial Studies
