Το χρονικό μιας συμφωνίας που προκάλεσε την άμεση αντίδραση της ελληνικής πλευράς και δημιουργεί προβληματισμό σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία του Περιφερειακού Καθεστώτος MED- 9 μάς αναλύει ο διεθνολόγος με ειδικότητα στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και στις νέες απειλές, Άκης Καρατράντος.
Τη ώρα που η Άγκυρα πιέζεται από τη λαϊκή δυσφορία, λόγω της πανδημίας και της ακρίβειας, με την τουρκική λίρα να κατακρημνίζεται σε ιστορικά χαμηλά, η Μαδρίτη τείνει χείρα βοηθείας. Γιατί; Ήταν αναμενόμενη εξέλιξη ή αναπάντεχη «τρικλοποδιά», κάτω από τα ευρωπαϊκά…ρουθούνια, το στρατιωτικό deal Τουρκίας-Ισπανίας, που προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Έλληνα ΥΠΕΞ εγείροντας πλήθος ερωτηματικών για τα ακριβή αίτιά της;
Παρότι στις Διεθνείς Συνθήκες δεν υφίστανται ρητές δεσμεύσεις που να περιορίζουν την Ισπανία, το «ηθικό και το πολιτικό πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» θα έπρεπε να βάλουν φρένο στις φιλοδοξίες της Ισπανίας;
«Η αμυντική συνεργασία Ισπανίας και Τουρκίας, η οποία επί της ουσίας αφορά στην κατασκευή και στην προμήθεια αμυντικού εξοπλισμού στη δεύτερη, προκάλεσε όντως την αντίδραση της Ελλάδας. Είναι μία κίνηση της Ισπανίας που δημιουργεί προβληματισμό σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία του Περιφερειακού Καθεστώτος MED- 9» σημειώνει ο διεθνολόγος με ειδικότητα στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και στις νέες απειλές, Άκης Καρατράντος.
«”Παράθυρο ευκαιρίας” η Τουρκία για ισπανικές εξαγωγές»
«Δεν είναι κάτι που πρέπει όμως να μας ξαφνιάζει, καθώς η αμυντική συνεργασία Ισπανίας και Τουρκίας συζητείται εδώ και χρόνια και μάλιστα ήδη κατασκευάζεται ένα αεροπλανοφόρο από την πρώτη» προσθέτει. «Είναι λογικό η Ισπανία να θέλει να ενισχύσει την αμυντική της βιομηχανία μέσω εξαγωγών, γι’ αυτό και αντιμετωπίζει την προοπτική της Τουρκίας ως ένα “παράθυρο ευκαιρίας”».
Ωστόσο, επισημαίνει ο κ. Καρατράντος, η επιλογή αυτή, «όσο αναμενόμενη και να μπορεί να την χαρακτηρίσει κάποιος, ενέχει μία σειρά από προβλήματα».
Για παράδειγμα, επεξηγεί ο συνομιλητής μας «έρχεται σε αντιδιαστολή με την αντιμετώπιση της Τουρκίας από την Ε.Ε., η οποία συμπεριλαμβάνει και το εργαλείο των κυρώσεων. Ναι μεν στις Συνθήκες δεν μπορούμε να βρούμε ρητές δεσμεύσεις που να περιορίζουν την Ισπανία, ωστόσο το ηθικό, αλλά και το πολιτικό πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης θα έπρεπε να προβληματίσει την Ισπανία».
Οι τρεις άξονες που εξηγούν τη στάση της Ισπανίας
Πώς πρέπει να προσεγγίσουμε την στάση της Ισπανίας; «Σε τρεις άξονες» απαντά ο διεθνολόγος. «Ο πρώτος είναι αυτός της μεσογειακής δύναμης. Η Ισπανία είναι από τις μεγαλύτερες χώρες της Ε.Ε., με αυτοκρατορικό παρελθόν και μεγάλη παράδοση στον τομέα της ναυτικής ισχύος και θαλάσσιας ασφάλειας. Σε μία περίοδο που οι στρατηγικές εξελίξεις είναι πυκνές και χώρες όπως η Γαλλία εντείνουν την παρουσία τους στην περιοχή της Μεσογείου, είναι λογικό και η Ισπανία να ψάχνει τη δική της αναφορά».
«Ωστόσο, η δική της πρωτοβουλία συνεργασίας με την Τουρκία έρχεται σε αντιδιαστολή με την αντίστοιχη της Γαλλίας με την Ελλάδα. Αυτός είναι ο δεύτερος άξονας ανάγνωσης της επιλογής και αφορά την αμυντική ολοκλήρωση και τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. Όσο αυτή η επιλογή προχωρά με αργά βήματα και χωρίς ένα προκαθορισμένο πλαίσιο, το οποίο να έχει συγκεκριμένη στόχευση για το αύριο της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και την αμυντική συνεργασία, τόσο χώρες που έχουν αμυντική βιομηχανία θα αυτονομούνται» τονίζει ο κ. Καρατράντος.
«Επίσης, η αμυντική πολιτική δεν είναι απλώς ένα άθροισμα στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμών, αλλά βασίζεται σε ένα στρατηγικό και πολιτικό πλαίσιο, το οποίο αφορά και τις συμμαχίες. Εδώ λοιπόν μπαίνει και ο τρίτος άξονας που αφορά το πώς τελικά η Ε.Ε. θέλει να αντιμετωπίσει την Τουρκία» συνεχίζει ο αναλυτής. «Από την ενταξιακή προοπτική που έγινε προνομιακή σχέση, έχουμε φτάσει στις κυρώσεις και στις συχνές διπλωματικές εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και διαφόρων κρατών-μελών της Ε.Ε».
Από την άλλη πλευρά, συνεχίζει ο διεθνολόγος, «χώρες όπως η Γερμανία, αλλά και η Ισπανία, έχουν μία σταθερά καλή σχέση με την Τουρκία. Αυτές οι διαφοροποιήσεις είναι και ο λόγος που υπάρχει μία αμφισημία στη στάση της Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας».
«Η αμυντική συνεργασία λοιπόν Ισπανίας και Τουρκίας είναι το “δέντρο”. Το “δάσος” είναι η στρατηγική αυτονομία και αμυντική ολοκλήρωση της Ε.Ε. και η στάση της έναντι της Τουρκίας» καταλήγει απαισιόδοξα ο διεθνολόγος.
Να θυμίσουμε ότι και στο παρελθόν (τον Οκτώβριο του 2020), ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχε προνοήσει να αποστείλει επιστολή στην τότε Ισπανίδα ομόλογό του, Αράντσα Γκονσάλες Λάια, υπενθυμίζοντάς της την υποχρέωση των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σέβονται την Κοινή Θέση 2008/944, σύμφωνα με την οποία: «Τα Κράτη Μέλη είναι αποφασισμένα να αποτρέψουν την εξαγωγή στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εσωτερική καταστολή ή διεθνείς επιθετικές ενέργειες, ή να συμβάλει σε περιφερειακή αποσταθεροποίηση».
Πηγή Sputniknews.gr
Στρατιωτικό deal Τουρκίας-Ισπανίας: Αναμενόμενη εξέλιξη ή «πισώπλατη» κίνηση;
