Ενώ έχει επιτευχθεί πραγματική πρόοδος για τη βελτίωση των συνθηκών υποδοχής και για την πρόσβαση των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην εκπαίδευση και σε άλλες βασικές υπηρεσίες, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη ανάγκη να ενισχυθεί επειγόντως η ανταπόκριση, για την προστασία των παιδιών σε άμεσο κίνδυνο, και ιδιαίτερα των παιδιών που αντιμετωπίζουν βία, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπους για την κατάσταση των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, η πρόεδρος της Ελληνική Επιτροπής της UNICEF, κα Σοφία Τζιτζίκου.
«Πρέπει να συνεργαστούμε, προκειμένου να πάρουμε τις πιο ελπιδοφόρες πρακτικές στην Ελλάδα και να τις κάνουμε να λειτουργήσουν – όχι μόνο για το σήμερα, όχι μόνο για τα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες, αλλά για το αύριο και για όλα τα παιδιά», σημείωσε ο Laurent Chapuis, συντονιστής της UNICEF σχετικά με την ανταπόκριση στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Γιώργος Μόσχος, παρουσίασε έκθεση σχετικά με την κατάσταση των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα. Η έκθεση βασίζεται στα ευρήματα του σχετικού Μηχανισμού του Συνηγόρου για την παρακολούθηση της κατάστασης των παιδιών που μετακινούνται, ο οποίος υποστηρίζεται από τη UNICEF. «Αν συνειδητοποιήσουμε ότι τα παιδιά που έχουν μετακινηθεί στην Ελλάδα, λόγω πολέμων ή διώξεων, είναι λιγότερα από 1% του συνόλου των παιδιών που διαμένουν στη χώρα, αντιλαμβανόμαστε ότι η ειρηνική εκπαιδευτική και κοινωνική ένταξη τους είναι απλά ζήτημα κατάλληλου σχεδιασμού», σημείωσε ο κ. Μόσχος.
«Κανένα παιδί δεν πρέπει να παραμείνει χωρίς γονική φροντίδα ή επιτροπεία. Ολα τα παιδιά πρέπει να διαμένουν σε ασφαλή καταλύματα και να βρουν μια θέση στη δημόσια εκπαίδευση, μέσω των τάξεων υποδοχής στα σχολεία και με κατάλληλα καταρτισμένους εκπαιδευτικούς. Πρέπει επίσης να βελτιώσουμε τις κοινωνικές υπηρεσίες και την προστασία των παιδιών από κινδύνους κακοποίησης ή εκμετάλλευσης. Επίσης, πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε όλους -μικρούς και μεγάλους- ώστε η κοινωνία να αποκτήσει περισσότερους μικρούς ενεργούς πολίτες με δημοκρατική συνείδηση και όχι περιθωριοποιημένους και εχθρικούς «ξένους»», είπε ο κ. Μόσχος.
Στις εισαγωγικές παρατηρήσεις της, η Μαρία Γιαννακάκη, Γενική Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρουσίασε το ολιστικό σχέδιο των ελληνικών αρχών για την προστασία των παιδιών. Σε αυτό περιλαμβάνεται ένα σχέδιο νόμου, το οποίο ρυθμίζει θέματα σχετικά με την επιτροπεία των ασυνόδευτων ανηλίκων, μεταξύ άλλων με προβλέψεις για τα ασυνόδευτα παιδιά από χώρες της ΕΕ, κυρίως για την αντιμετώπιση του ζητήματος των παιδιών Ρομά. Επίσης, περιλαμβάνεται η τροποποίηση της νομοθεσίας για την αναδοχή και την υιοθεσία, με τη δημιουργία εθνικών μητρώων για τα παιδιά, τους γονείς και τους αναδόχους γονείς, η καθιέρωση του «Σπιτιού του Παιδιού» για θύματα κακοποίησης, καθώς και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Ιστορίες παιδιών που μετακινούνται
Αδυναμία διορισμού μόνιμου επιτρόπου
Ο Ρ. είναι 14 χρόνων και ήρθε στην Ελλάδα από το Πακιστάν με μια ομάδα συμπατριωτών του, αλλά χωρίς συγγενείς. Τον έβαλαν να εργαστεί παράνομα σε μια στάνη με πρόβατα. Υστερα από λίγο καιρό, ο Ρ. αρρώστησε βαριά και το αφεντικό του τον μετέφερε στο νοσοκομείο όπου τον εγκατέλειψε. Η υπόθεση τέθηκε υπόψη της εισαγγελίας ανηλίκων που φρόντισε ώστε μετά την αποθεραπεία του, ο Ρ. να τοποθετηθεί σε ένα ξενώνα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων και να πάει σχολείο. Για κάποια θέματα υγείας και εκπαίδευσης του Ρ. αποφασίζουν προσωρινά οι υπεύθυνοι του ξενώνα, με βάση γραπτή εξουσιοδότηση της εισαγγελίας. Δεν υπάρχει δυνατότητα να οριστεί μόνιμος επίτροπος για τα παιδί, και για τα θέματα της καθημερινής επιμέλειας του χρειάζεται να ερωτάται η εισαγγελία, κάτι που δεν είναι απλό και μπορεί να παίρνει αρκετό χρόνο.
* Τι κάνει ο Συνήγορος για τα παιδιά;
Η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» με βάση τον νόμο 3094/2003 ανέλαβε και την άσκηση των καθηκόντων του Συνηγόρου του Παιδιού.
* Ποιος μπορεί να υποβάλει αναφορά;
Κάθε άμεσα ενδιαφερόμενος, δηλαδή το παιδί, ο γονέας του, κάποιος συγγενής του, καθώς και άλλα πρόσωπα που έχουν άμεση αντίληψη παραβίασης κάποιου δικαιώματος του παιδιού.- Ανεξάρτητη Αρχή Συνήγορος του Πολίτη
Χαλκοκονδύλη 17 Αθήνα Τηλεφωνικό κέντρο 213 1306600
– Γραμματεία Δικαιωμάτων του Παιδιού
Τηλεφωνική γραμμή χωρίς χρέωση για ανηλίκους: 800 11 32 000.
O ψυχολόγος, νευροψυχολόγος παίδων, διδάκτωρ παιδοψυχολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Σήφης Κουράκης, δίνει μια σαφή εικόνα για τα ασυνόδευτα παιδιά. Τα παιδιά αυτά, υποφέρουν συνήθως από αϋπνίες, εφιάλτες, κλειστοφοβία και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, εξαιτίας των συχνότατων και πρόωρων ματαιώσεων.
Ενα άλλο σύμπτωμα που χαρακτηρίζει τα ασυνόδευτα παιδιά, όπως μας εξηγεί ο κύριος Κουράκης, είναι ο αυτοκτονικός ιδεασμός που φαίνεται να αναπτύσσεται σε συνθήκες μεγάλης ευαλωτότητας και αιφνίδιου γονεϊκού πένθους λόγω της μερικής ή παντελούς απουσίας της γονεϊικής παρουσίας.
