«Communes», μία έκθεση για τον φωτογράφο Raymond Depardon

Ξαφνιάζει η είσοδος στην έκθεση «Communes», αφιερωμένη στον φωτογράφο Raymond Depardon, που φιλοξενεί το Pavillon Populaire στο Μονπελιέ της Γαλλίας: ο λάτρης της φωτογραφικής τέχνης μπαίνει στο εργαστήριο του διάσημου φωτογράφου. Σε έναν χώρο με πορτοκαλί φόντο, ένας χάρτης της περιοχής με τα χωριά και φωτογραφίες καρφιτσωμένες στον τοίχο με σχόλια «να κρατήσεις σημειώσεις», «να τραβήξεις πολαρόιντ», «να αγοράσεις καρτ ποστάλ»·φωτογραφίες του εξοπλισμού του Depardon τραπέζι με εσωτερικό φωτισμό στο οποίο εκτίθενται «film shots» και βιβλία με ελκυστικούς τίτλους όπως «Rural» και «Reperages». Τέλος, προβολή της ταινίας «Les Paysans» της Claudine Nougaret που δείχνει τον φωτογράφο επί τω έργω.
Συνιδρυτής του φωτογραφικού πρακτορείου Gamma το 1966, ο Depardon εντάχθηκε στο δυναμικό του Magnum Photos το 1979. Η δεκαετία του 1980 ήταν καθοριστική στην καριέρα του· απομακρύνθηκε από το ρεπορτάζ και το ενδιαφέρον του μετατοπίστηκε στην εκτεταμένη – ή, όπως ο ίδιος έλεγε «απαλή» – παροδικότητα του τοπίου. Πλέον, οι φωτογραφίες ήταν φωτογραφίες στις οποίες δεν συμβαίνει τίποτα. Ο «πρόλογος» περιλαμβάνει επίσης μαυρόασπρα contact προσωπικών ή οικογενειακών φωτογραφιών, με τη σύζυγό του και τα παιδιά τους τη δεκαετία του 1990. Και τέλος, μια επιλογή της μεγάλης σάγκα του φωτογράφου, της σειράς «La France» την οποία δημιούργησε τη δεκαετία του 1990. Για πολλά χρόνια, ο Depardon ταξίδευε σ’ όλη τη χώρα με φορτηγάκι μέσα στο οποίο κοιμόταν, διατρέχοντας παράδρομους για να φωτογραφίσει τη «Γαλλία, ειδωμένη μέσα από τις υπονομαρχίες της», όπως το έλεγε αναφερόμενος στις μικρές πόλεις στις παρυφές των μεγαλύτερων αστικών κέντρων.
Στη δεύτερη αίθουσα, βαμμένη κίτρινη, η σειρά «Communes»· εδώ, σύμφωνα με τον Gilles Mora, διευθυντή του Pavillon Populaire και επιμελητή της έκθεσης, «ο Depardon είναι ένας φωτογράφος τοπίου σε αντίθεση με τη φωτογραφία δρόμου». Φωτογραφίες μικρών πόλεων της νοτιοανατολικής Γαλλίας· ανήκουν σε μια ομάδα 280 χωριών όπου δόθηκε άδεια για εξόρυξη φυσικού αερίου από ασβεστολιθικά πετρώματα. Μετά από κύμα διαμαρτυριών, το εγχείρημα ακυρώθηκε το 2015. «Εχοντας κινήσει το ενδιαφέρον μου, ήθελα να τους φωτογραφίσω. Η γυναίκα μου γεννήθηκε στην περιοχή. Εκείνη με έβαλε σε αυτό. Εδώ, εγώ είμαι μια εκ των υστέρων σκέψη» γελά (https://www.instagram.com/p/CaOtII5NqhA/). Στις φωτογραφίες κυριαρχούν πέτρες και προσόψεις. Τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο του 2020, ο Depardon ταξίδευε πάνω κάτω σ’ αυτούς τους μικρούς δρόμους κουβαλώντας την ογκώδη κάμερα με φυσούνα στην πλάτη του παρά τα 79 του χρόνια. «Δεν κατάφερνα να τραβήξω πάνω από πέντε φωτογραφίες την ημέρα» εξομολογείται. Και δεν πιστεύει ότι η απουσία ανθρώπινου στοιχείου είναι ένδειξη της ερημοποίησης της υπαίθρου για την οποία κλαψουρίζουν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης· «Δεν είναι εγκαταλελειμμένα μέρη αυτά, πιστέψτε με, τα πράγματα εξακολουθούν να κινούνται» τονίζει (https://www.instagram.com/p/CaDAjGqtIjI/).