Την Ιερά Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Οσίου Ξενοφώντος, αφιερωμένη στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο, απεικονίζουν τα νέα γραμματόσημα – φεγιέ των Ελληνικών Ταχυδρομείων που κυκλοφόρησαν στις 20 Οκτωβρίου 2019, προβάλλοντας την επέτειο της συμπλήρωσης των 200 χρόνων του νέου καθολικού της Ιεράς Μονής.
Μία Ιερά Μονή με μακραίωνη ιστορία, που ξεκινά από το 998 και ζωντανεύει μέσα στις μοναδικές τοιχογραφίες, τις θαυματουργές εικόνες, τα απαράμιλλης τέχνης τέμπλα, τα μοναδικά κειμήλια που φυλάσσονται στα σκευοφυλάκια της και την πλούσια βιβλιοθήκη της με πλήθος σπάνιων βιβλίων και χειρόγραφων.
Η ιστορία της μονής από τους ίδιους του μοναχούς
Όπως μας πληροφορούν οι μοναχοί της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος: «Η Ιερά Μονή Ξενοφώντος Αγίου Όρους έχει δύο Καθολικά το αρχαίο, του 10ου αιώνος, και το νέο, του 19ου αιώνος, όπου καθημερινώς τελούνται οι λειτουργικές Συνάξεις της Αδελφότητος και των προσκυνητών.
Ο ναός, όπως και όλα τα αγιορείτικα Καθολικά, ακολουθεί τον αθωνικό τύπο, πρόκειται δηλαδή για έναν σύνθετο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό με χορούς, μεγάλη κιονοστήρικτη λιτή, και εξωνάρθηκα.
Άρχισε να κτίζεται το έτος 1819, λίγο πριν την Ελληνική Επανάσταση, όπως μαρτυρούν επιγραφές στους εξωτερικούς τοίχους του, ως καρπός μιας πνευματικής ακμής και ανάπτυξης που γνώρισε η Μονή, με αφετηρία την κοινοβιοποίησή της το 1784, υπό τον ηγούμενο Παΐσιο τον κοινοβιάρχη, από την νήσο Λέσβο.
Στην υλοποίηση του έργου, συνέβαλε ουσιαστικά και ο Μητροπολίτης πρώην Σαμακοβίου Φιλόθεος, που εγκαταβίωνε τότε στην Μονή.
Το 1821, λόγω των δυσμενών πολιτικών συνθηκών, το έργο ανακόπηκε, πριν την ολοκλήρωση της επικαλυπτικής θολοδομίας, και συνεχίστηκε το 1833. Με την ολοκλήρωση των τρούλων, έγινε και η επικάλυψη με μολύβι και σχιστόπλακες, τα έτη 1838 και 1839.
Το νέο Καθολικό του Αγίου Γεωργίου της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος, με την ποιότητα και το μέγεθός του, ως το μεγαλύτερο Καθολικό των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, αλλά και με το ιστορικό της κατασκευής του, προσφέρει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία στην έρευνα της αγιορείτικης μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής».
