Διακόπτεται η κυκλοφορία του τραμ για προληπτικούς λόγους
Το έργο της συντήρησης – αποκατάστασης της υπόγειας κοίτης του Ιλισού με άμεση διακοπή της κυκλοφορίας του τραμ στο υπέργειο τμήμα του αγωγού μεταξύ Κασομούλη – Σύνταγμα, λόγω της επικινδυνότητας που παρουσιάζει από τις διαβρώσεις που σημειώθηκαν στη διάρκεια της 60ετούς κατασκευής του, χωρίς κανέναν μετέπειτα έλεγχο, ανακοίνωσαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης και η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου.
Στο πλαίσιο της συνέντευξης ανακοινώθηκε η προγραμματική συμφωνία μεταξύ Περιφέρειας Αττικής και ΕΥΔΑΠ, με χρηματοδότηση του υπουργείου Υποδομών για την εκπόνηση μελέτης με θέμα τη συντήρηση και αποκατάσταση των φθορών στην υπόγεια κοίτη του Ιλισού και τμήματα επιθεώρησης υπόγειων κλάδων Ιλισού.
Κατά προτεραιότητα, τόνισε ο υπουργός, θα αποκατασταθούν τα τμήματα άνωθεν των οποίων διέρχεται η γραμμή του τραμ, ενώ οι σταθμοί του, που θα τεθούν εκτός λειτουργίας λόγω του αγωγού όμβριων της Αρδηττού – Καλλιρόης, είναι: Φιξ, Λεωφ. Βουλιαγμένης, Ζάππειο, Σύνταγμα.
Κατά το διάστημα των εργασιών, τα δρομολόγια του τραμ θα διεξάγονται κανονικά στα υπόλοιπα τμήματα και οι επιβάτες στο τμήμα Κασομούλη – Σύνταγμα θα εξυπηρετούνται από τους συρμούς της γραμμής 2 του μετρό (ανταπόκριση στον σταθμό Ν. Κόσμος) και από τις υπάρχουσες λεωφορειακές γραμμές, ενώ θα επισπευστούν οι εργασίες αποπεράτωσης της γραμμής τραμ στον Πειραιά (θα δοθεί το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου). Πότε θα ξεκινήσει η διακοπή της κυκλοφορίας του τραμ στο τμήμα μεταξύ Κασομούλη – Σύνταγμα, θα ανακοινωθεί άμεσα.
Χρ. Σπίρτζης: «Η υπογειοποίηση του Ιλισού, ένα ακόμη τρανό παράδειγμα του πως εκτελούνταν τα έργα στο παρελθόν»
Ο υπουργός αναφερόμενος στην κρισιμότητα του συγκεκριμένου έργου επισήμανε ότι το πρόβλημα διαπιστώθηκε όταν εντοπίστηκαν αρχεία και αναφορές μέσασε κούτες, σε αποθήκη αμαξοστασίου, από την εποχή μελέτης του μετρό και του τραμ. Σημείωσε ότι οι αρχικές τεχνικές εκθέσεις του μετρό μιλούσαν για φθορές, «έντονα σημάδια διάβρωσης σκυροδέματος και οπλισμού, και ασυνέχεια στα τοιχία αντιστήριξης. Ακολούθως και για τις ανάγκες ολοκλήρωσης του τραμ ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων μετά από εντολή της κοινοπραξίας κατασκευής, ελέγχθηκε μόνο η πλάκα επικάλυψης της κοίτης του Ιλισού, κάτωθεν των γραμμών του τραμ, αλλά όχι τα τοιχία αντιστήριξης, πάνω στα οποία εδράζει η πλάκα».
Ο κ. Σπίρτζης υπογράμμισε ότι δεν υπήρξε καμία αναφορά μελέτης στα αρχεία των εμπλεκομένων υπηρεσιών για τη συντήρηση της υπόγειας κοίτης του Ιλισού, υποδεικνύοντας ένα ακόμη «τρανό παράδειγμα του πως εκτελούνταν τα έργα στο παρελθόν».
Ρ. Δούρου: «Ερχόμαστε να καλύψουμε κενά και αβελτηρίες του παρελθόντος – χαρακτηριστική η περίπτωση του Ιλισού»
«Μία Περιφέρεια, όσο και μεγάλη και αν είναι, δεν είναι σε θέση -ούτε τεχνικά, οικονομικά- να φέρει σε πέρας τα σοβαρά έργα υποδομής, τα σοβαρά έργα συντήρησης που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες». Αυτού του είδους τα έργα επιβάλλουν συνέργειες σαν αυτή εδώ, με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών», υπογράμμισε, η Περιφερειάρχης τονίζοντας: «Ερχόμαστε να καλύψουμε κενά και αβελτηρίες του παρελθόντος», επισημαίνοντας ότι η περίπτωση του Ιλισού «είναι χαρακτηριστική».
Η Ρ. Δούρου, αναφερόμενη στη συνεργασία που εγκαινίασαν υπουργείο και Περιφέρεια, είπε ότι «Πρόκειται για μια σχέση συνέργειας προκειμένου να παρέμβουμε από κοινού και να καλύψουμε κρίσιμα έργα υποδομής όπως είναι τα ρέματα, οι κλειστοί αγωγοί και οι γέφυρες», καθώς το «στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης που λειτουργούσε για 10ετίες, δεν προέβλεπε την παρακολούθηση ή τη συντήρηση ενός έργου, ενώ αδιαφορούσε για την ασφάλεια των πολιτών με ότι αυτό συνεπάγεται».
Εμπλεκόμενες οι αρμοδιότητες των φορέων του Δημοσίου
Το παραπάνω επιβεβαίωσε ο υπουργός αναλύοντας τις εμπλεκόμενες αρμοδιότητες των φορέων ως εξής: Στο συγκεκριμένο έργο έχουμε για το κομμάτι της αντιπλημμυρικής προστασίας – συντήρησης -δηλαδή του αγωγού- αρμόδια σύμφωνα με το νόμο την Περιφέρεια. Για το κομμάτι πάνω από τον αγωγό αρμόδια είναι η ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), να τον συντηρεί, με αποτέλεσμα το έργο ποτέ να μην μπορεί να συντηρηθεί όπως έπρεπε γιατί τα έργα δε μπορούν να χωρίζονται ανάλογα με τις νομικές αρμοδιότητες που έχει ένα θεσμικό πλαίσιο, το οποίο, δεν μπορεί να τα προβλέψει όλα.
Η Περιφερειάρχης πρόσθεσε ο ίδιος, έστειλε μια επιστολή πολύ έγκαιρα και υπεύθυνα, λέγοντας ότι δεν μπορεί να αφήσουμε έτσι το έργο, ζήτησε τη συνδρομή του υπουργείου.
Οπως ανακοίνωσε ο Χρ. Σπίρτζης, το υπουργείο αναλαμβάνει την υποχρέωση να συντονίσει όλο αυτό το σύνθετο έργο: ΣΤΑΣΥ και Περιφέρεια, ως φορείς, έχουν νομικά την αρμοδιότητα και ΕΥΔΑΠ με την εμπειρία συντήρησης και εκπόνησης μελετών για τέτοιου είδους έργα, θα εκτελέσει το έργο που θα χρηματοδοτήσει το υπουργείο.
Μάτι, Μάνδρα και εξετάσεις οδήγησης
Σε ερωτήσεις που ακολούθησαν σχετικά με τον ελλιπή έλεγχο τήρησης της νομιμότητας ή την ανεπάρκεια ουσιαστικού χωροταξικού κα πολεοδομικού σχεδιασμού, ο υπουργός επανήλθε στην Ολυμπιάδα και τις «ομορφιές» που μας άφησε όπως τη μελέτη για την πλάκα (επικάλυψης του αγωγού για την διέλευση του τραμ) και όχι για το που εδράζεται η αυτή.
Επανέλαβε ότι με αυτόν τον τρόπο γίνονταν τα δημόσια έργα τις περασμένες δεκαετίες και ότι σήμερα καταβάλλεται μια «συνολική προσπάθεια της χώρας να εξορθολογίσει τη διαδικασία και την ποιότητα δημοσίων έργων». Ερωτηθείς σχετικά με τη Μάνδρα, τόνισε ότι πρόκειται για διαφορετική περίπτωση όπου «έπρεπε οι υπηρεσίες και όλο το πλέγμα… που δεν είναι της Περιφέρειας να έκαναν τη δουλειά τους και να μην πετούσαν χαρταετό, για να καλούν τη Δούρου μετά οι Εισαγγελείς…». Αναφορικά με τα αντιπλημμυρικά έργα στο Μέγα ρέμα Ραφήνας, τον Ερασίνο και την Εσχατιά που έχει αναλάβει το υπουργείο, ο κ. Σπίρτζης ανέφερε ότι ήταν τακτικά προγραμματισμένα να γίνουν και δεν προέκυψαν γιατί έγινε μια πλημμύρα ή μια πυρκαγιά.
Με αφορμή τις πυρόπληκτες περιοχές της Ανατολικής Αττικής, όπου περίπου το 20% από τα κτίσματα τα οποία καταστράφηκαν βρίσκονται σε ρέματα, ο υπουργός επισήμανε κάθετα «Εμείς δε θ’ ανταποκριθούμε στο αίτημα κάποιων να γίνει το Μάτι όπως ήταν». Εμείς, πρόσθεσε «θα ανταποκριθούμε σ’ αυτό που έπρεπε να ήταν το Μάτι και να γίνει το Μάτι». Ωστόσο, συνέχισε «η ενημέρωση που έχω είναι ότι το Μάτι δεν έχει πρόβλημα επί της ουσίας. Τα κτίρια σε ρέματα, να δούμε ποια είναι τα ρέματα και ποια είναι η οριοθέτηση ενώ «πολλοί θα μπορέσουν να χτίσουν, 1-2 μέτρα πιο μέσα, για να μπορούν να γίνουν και οι υποδομές».
Τέλος, ερωτηθείς ο υπουργός για το θέμα των εξεταστών – εκπαιδευτών είπε ότι βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας, το σχέδιο νόμου για το νέο τρόπο των αδειών οδήγησης. Θα ακολουθήσει η κατάθεση στη Βουλή, οπότε και θα σταματήσουν κάποια δυσάρεστα φαινόμενα και θα «έχουμε ποιοτικότερες εξετάσεις γι’ αυτούς που έχουν την άδεια οδήγησης».
Εμπλεκόμενες αρμοδιότητες των φορέων
Για το κομμάτι της αντιπλημμυρικής προστασίας – συντήρησης -δηλαδή του αγωγού- αρμόδια σύμφωνα με το νόμο είναι η Περιφέρεια. Για το κομμάτι πάνω από τον αγωγό αρμόδια είναι η ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), να τον συντηρεί, με αποτέλεσμα το έργο ποτέ να μην μπορεί να συντηρηθεί
Ιστορικά Στοιχεία για τον Ιλισό
Από την αρχαιότητα και μέχρι τον 20ο αιώνα ο Ιλισός δεν είχε εκβολή στη θάλασσα, αλλά ήταν παραπόταμος του Κηφισού, με τον οποίο συναντιόταν βόρεια του σημερινού Μοσχάτου.
Η κοίτη του Ιλισού ξεκίνησε να καλύπτεται στα τέλη της δεκαετίας του 1930 μέχρι τις αρχές του 1960, με εκτροπή του και δημιουργία νέας κοίτης παρά την Λεωφόρο Παναγή Τσαλδάρη στα όρια των Δήμων Μοσχάτου και Καλλιθέας, η οποία εκβάλλει στο μέσο του Φαληρικού όρμου.
Εντός των ορίων του Δήμου Καλλιθέας η διευθετημένη κοίτη του Ιλισού κατ’ αρχάς είχε κατασκευαστεί με ανοικτή διατομή.
Τα τέλη της δεκαετίας του 1980, πραγματοποιήθηκε έργο υπογειοποίησης, σε συνέχεια του υπογειοποιημένου τμήματος του ποταμού Ιλισού που βρίσκεται εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων, έως την οδό Φορνέζη από όπου και συνεχίζει με ανοικτή διατομή έως την εκβολή στη θάλασσα.
Το πρόβλημα αναδείχθηκε από την εποχή μελέτης του Τραμ και του Μετρό
* Βρέθηκαν σε αποθήκη αμαξοστασίου, μέσα σε κούτες στοιβαγμένα, αρχεία και αναφορές, που αναδείκνυαν το πρόβλημα, από την εποχή μελέτης του Μετρό και του ΤΡΑΜ.
* Στις Τεχνικές Εκθέσεις προς την Αττικό Μετρό, Χρονόπουλος Π.Μ ΕΜΠ, με ημερομηνίες 12-05-98 και 16-07-98, γίνεται αναφορά για ενδείξεις, ανεπαρκούς ή πλημμελούς θεμελίωσης, του τοίχου αντιστηρίξεως στη κοίτην του Ιλισού στην περιοχή Καλλιρόης – Συγγρού, και σε αρκετές θέσεις φθορά υλικών (σκυροδέματος και οπλισμών) και δυσλειτουργία αρμών.
* Στην Τεχνική Εκθεση της SST την 04-06-2002, Νικολαΐδης Πέτρος Μ.Μ, μετά από προφορικό αίτημα της κοινοπραξίας κατασκευής του ΤΡΑΜ, διενεργήθηκε αυτοψία στην υπόγεια κοίτη του Ιλισού, από Λ. Βουλιαγμένης έως την οδό Φραντζή, καταγράφοντας έντονα σημάδια διάβρωσης σκυροδέματος και οπλισμού, και ασυνέχεια στα τοιχία αντιστήριξης.
* Στις τεχνικές εκθέσεις του Εργαστηρίου Αντισεισμικής Τεχνολογίας του ΕΜΠ, με ημερομηνίες 04 & 22-01-2002, κατά τη διάρκεια κατασκευής του Τραμ, μετά από εντολή της κοινοπραξίας κατασκευής, ελέγχθηκε μόνο η πλάκα επικάλυψης της κοίτης του Ιλισού, κάτωθεν των γραμμών του Τραμ, αλλά όχι τα τοιχία αντιστήριξης, πάνω στα οποία εδράζει η πλάκα.
* Ουδεμία ύπαρξη αναφοράς – μελέτης βρέθηκε στα αρχεία των εμπλεκομένων Υπηρεσιών για τη συντήρηση της υπόγειας κοίτης του Ιλισού.
Οι ανάγκες «ταχείας ολοκλήρωσης» και αυτού του έργου ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι ένα άλλο τρανό παράδειγμα του πως εκτελούνταν τα έργα στο παρελθόν.
