Οι ευρωπαίοι αποφασισμένοι να τη διασώσουν
Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την Τρίτη ότι οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και θα επιβάλλουν εκ νέου όλες τις κυρώσεις τους σε βάρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας που είχαν αρθεί, υιοθετώντας πολύ σκληρή θέση, που περιορίζει ασφυκτικά τα περιθώρια ελιγμών των Ευρωπαίων, οι οποίοι θα συνεχίσουν τις συνομιλίες τους σε μια απέλπιδα προσπάθεια να διασωθεί το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), το οποίο υπεγράφη το 2015.
Ο Ιρανός πρόεδρος, Χασάν Ροχανί, ο οποίος είχε επενδύσει πολύ πολιτικό κεφάλαιο σε αυτή τη συμφωνία, κατηγόρησε τον Αμερικανό ομόλογό του ότι διεξάγει «ψυχολογικό πόλεμο», ενώ η απόφαση της Ουάσινγκτον, την οποία επέκριναν έντονα όλα τα άλλα μέρη στη συμφωνία, ήγειρε φόβους για νέα σοβαρή κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.
Πρόκειται για «σοβαρό λάθος», έκρινε ο δημοκρατικός πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, με ιδιαίτερα αυστηρό τόνο, υπερασπιζόμενος το κείμενο που είχε διαπραγματευθεί η κυβέρνησή του.
«Ανακοινώνω ότι οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν από τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα» είπε ο Τραμπ από τον Λευκό Οίκο.
Υλοποίησε, έτσι, δεκαπέντε μήνες μετά την έλευσή του στην εξουσία, την προεκλογική του υπόσχεση να «σκίσει» το κείμενο της εμβληματικής συμφωνίας, προϊόν 21 μηνών σκληρών διεθνών διαπραγματεύσεων με απώτερο στόχο να εμποδιστεί η Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
«Σήμερα, έχουμε την τελειωτική απόδειξη ότι η ιρανική υπόσχεση ήταν ένα ψέμα» πέταξε ο Τραμπ. «Το μέλλον του Ιράν επαφίεται στον λαό του», ο οποίος αξίζει «καλύτερη» κυβέρνηση, συνέχισε ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, κάνοντας μια ομιλία η οποία τροφοδοτεί τα σενάρια για τη βούληση της Ουάσινγκτον να επιτύχει την ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος.
Ηδη, στο όνομα του δόγματος «Πρώτα η Αμερική», ο ρεπουμπλικάνος δισεκατομμυριούχος έθεσε υπό αμφισβήτηση πολλές δεσμεύσεις σε πολυμερές επίπεδο της υπερδύναμης, αρχής γενομένης με την απόφασή του να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Την Τρίτη, ο Τραμπ επέλεξε την πιο ριζοσπαστική επιλογή: όλες οι κυρώσεις που είχαν αρθεί σε αντάλλαγμα για τη δέσμευση της Ισλαμικής Δημοκρατίας να μην επιδιώξει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων θα επανέλθουν σε ισχύ. «Αμέσως», για ορισμένες, ως την 6η Αυγούστου ή την 4η Νοεμβρίου στην περίπτωση πολλών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων ξένων, που είναι παρούσες στο Ιράν κι έχουν έτσι τρεις ως έξι μήνες για να «φύγουν» πριν γίνουν στόχος των τιμωρητικών μέτρων των ΗΠΑ, κάτι που θα σήμαινε ότι θα έχαναν κάθε πρόσβαση στην αμερικανική αγορά και στο αμερικανικό τραπεζικό και χρηματοοικονομικό σύστημα.
«Κάθε χώρα που θα βοηθήσει το Ιράν στην προσπάθειά του να αποκτήσει πυρηνικά όπλα μπορεί επίσης να υποστεί σκληρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ» διεμήνυσε ο Τραμπ, ενώ ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Μπόλτον, άφησε από την πλευρά του να πλανάται η απειλή των «επιπρόσθετων κυρώσεων».
Με άλλα λόγια, είναι πολύ επικίνδυνο για οποιαδήποτε ευρωπαϊκή εταιρεία να παραμείνει ή να συνεχίσει να επενδύει στο Ιράν. Αυτό θα περιπλέξει πολύ την τήρηση των δεσμεύσεων των ευρωπαίων βάσει της συμφωνίας του 2015, που ελπίζουν ακόμα να σώσουν.
Η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο εξέφρασαν «τη λύπη τους για την αμερικανική απόφαση», σύμφωνα με μια ανάρτηση του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, στο Twitter. Με κοινή ανακοίνωσή τους, ο πρόεδρος της Γαλλίας, η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ και η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, που προσπάθησαν και οι τρεις μάταια να πείσουν τον Τραμπ να διατηρήσει τις ΗΠΑ εντός της συμφωνίας, δήλωσαν «αποφασισμένοι να εγγυηθούν την εφαρμογή» του ΚΟΣΔ, αλλά και να προστατεύσουν τα «οικονομικά οφέλη» που έχει για τον ιρανικό λαό.
Η Ρωσία έκανε λόγο για «βαθιά απογοήτευση» και «έντονη ανησυχία» για την απόφαση.
Η Τουρκία εξέφρασε φόβους για «νέες συγκρούσεις» στην περιοχή, ενώ η Συρία «καταδίκασε σθεναρά» την κίνηση του ενοίκου του Λευκού Οίκου και εξέφρασε την «απόλυτη αλληλεγγύη» της στην Τεχεράνη.
Αντίθετα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Βενιαμίν Νετανιάχου, ο πιο θερμός υποστηρικτής του Τραμπ στο ζήτημα αυτό, δήλωσε ότι υποστηρίζει απόλυτα τη «θαρραλέα» απόφαση του Αμερικανού προέδρου, ενώ την υποστήριξή τους στην κίνηση εξέφρασαν ταυτόχρονα το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας -ο μεγάλος εχθρός του Ιράν στην περιοχή- και σύμμαχοί της όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Παρά την απόφαση του Τραμπ, ο Εμανουέλ Μακρόν, που είχε επισκεφθεί την Ουάσινγκτον στα τέλη του περασμένου μήνα, αναφέρθηκε ξανά στην πρωτοβουλία του να υπάρξει «συλλογικά» μια προσπάθεια για την επίτευξη «ευρύτερης» συμφωνίας, που θα καλύπτει «τις πυρηνικές δραστηριότητες, την περίοδο μετά το 2015, τους βαλλιστικούς πυραύλους και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή», ουσιαστικά απηχώντας τις διαμαρτυρίες του Τραμπ για τα «φρικτά κενά» του ΚΟΣΔ.
Γάλλος ΥΠΕΞ: Η συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα «δεν είναι νεκρή»
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, δήλωσε ότι η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν «είναι νεκρή», παρά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τρμαπ, να αποσύρει τη χώρα του από αυτή, ενώ πρόσθεσε ότι ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, θα συνομιλήσει με τον Ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί.
«Η συμφωνία δεν είναι νεκρή», τόνισε ο Λεντριάν μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL.
Ο Γάλλος υπουργός, που έδωσε τη συνέντευξη αυτή λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της απόφασης του Τραμπ, δήλωσε ότι μετά τη συνομιλία του με τον Ροχανί ο Μακρόν θα έχει και άλλες συναντήσεις την επόμενη εβδομάδα, πιθανόν τη Δευτέρα, με Ιρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχος.
Παράλληλα, ο Λεντριάν πρόσθεσε στον RTL ότι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν και με στελέχη της πετρελαϊκής εταιρείας Total, αλλά και άλλων επιχειρήσεων που έχουν οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή.
«Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος αντιπαράθεσης» υπογράμμισε, «ελπίζω να μην αποτελέσει πισωγύρισμα για την ειρήνη», κατέληξε ο Λεντριάν.
Πρόεδρος κοινοβουλίου Ιράν: Ο Τραμπ «δεν είναι διανοητικά ικανός» να χειρίζεται τα θέματα
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ, δεν είναι σε θέση να ασκεί το αξίωμα, υποστήριξε ο πρόεδρος της Βουλής του Ιράν, μεταδίδει ο ιρανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Mizan, ο οποίος θεωρείται πως εκφράζει τους δικαστικούς λειτουργούς της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Ο Τραμπ δεν έχει τη διανοητική ικανότητα να χειρίζεται τα θέματα» έκρινε ο πρόεδρος της Βουλής του Ιράν, ο Αλί Λαριτζανί. Μέλη του ιρανικού κοινοβουλίου έκαψαν συμβολικά μια σημαία των ΗΠΑ κι ένα αντίτυπο του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης καθώς άρχιζε η συνεδρίαση του σώματος, φωνάζοντας επίσης το σύνθημα «θάνατος στην Αμερική», μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ISNA.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
